| ___________________________________________________________ |
27-04-1961 Trouw, donderdag
Historische atlas van Groningen
Het Centraal Bureau voor de kennis van de provincie Groningen en omgelegen streken is voornemens een historische atlas van de provincie Groningen uit le geven.
De atlas is samengesteld door de heer B. W. Siemens en vormt het resultaat van een jarenlang, uiterst nauwkeurig onderzoek in de gewestelijke archieven. De inhoud zal betrekking hebben op de kerspelen, de jurisdicties, de zijlvestenijen in 1756 en de kloostergoederen.
De atlas wordt gedrukt op de topografische kaart, schaal 1 : 50.000 en de kaart der kloostergoederen zal in kleurendruk worden uitgevoerd. Aldus wordt de ligging en de uitgestrektheid der vroegere kloostergoederen, voor elk der 24 kloosters afzonderlijk, grotendeels perceelsgewijze aangegeven. Het geheel der kaartbladen wordt bijeengehouden in een portefeuille en gaat vergezeld van een uitvoerige toelichting in boekvorm.
Subsidies zijn toegezegd door de Nederlandse Organisatie voor zuiver-wetenschappelijk onderzoek, ‘t H. S. Kamminga-fonds, het Fonds ten behoeve van de landbouw in de provincie Groningen en enkele andere instanties.
Niettemin zijn de overblijvende kosten van de uitgave zo hoog, dat de atlas niet eerder kan worden uitgegeven, nadat hiervoor een voldoend aantal intekeningen is binnengekomen. De prijs bedraagt bij voorintekening ƒ 75 en na verschijning ƒ 95.
___________________________________________________________
08-06-1961 Het Parool, donderdag
Subsidie voor uitgave historische atlas van provincie Groningen
GRONINGEN, donderdag.
— De Nederlandse organisatie voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoekt heeft het Centraal Bureau voor de kennis van de provincie Groningen en omgelegen streken een subsidie verleend voor de uitgave van een „Historisch atlas van de provincie Groningen“.
De atlas is vervaardigd door de heer B. W. Siemens, die gedurende twintig jaren veel tijd en moeite heeft besteed aan het instellen van onderzoekingen naar het vroegere grondbezit en al wat daarmee op het gebied van het bestuursrecht annex Is. Zo heeft hij de grenzen van de vroegere „karspelen” (parochies), jurisdictien en zijlvesten (waterschappen) met grote nauwkeurigheid weten vast te stellen.
Daarnaast slaagde hij er in de ligging en de uitgestrektheid der oude omvangrijke kloostergoederen in de verschillende karspelen der provincie te weten te komen.
Al deze gegevens heeft de heer Siemens in kaart gebracht en deze kaarten zullen tezamen de „Historische Atlas” gaan vormen.
| ___________________________________________________________ |
08-06-1961 Nieuwsblad van het Noorden, donderdag
NOG DIT JAAR VAN DE PERS
Historische atlas provincie Groningen ontvangt subsidie Z.W.O.
De Nederlandse Organisatie voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek heeft het Centraal Bureau voor de kennis van de provincie Groningen en omgelegen streken een subsidie verleend voor de uitgave van de Historische Atlas van de provincie Groningen.
Het Centraal Bureau voor de kennis van de provincie Groningen en omgelegen streken — dat gevestigd is in het Rijksarchief te Groningen — werd in 1898 opgericht door het Natuurkundig Genootschap en wel op initiatief van de heer P. R. Bos, de bekende vervaardiger van de atlas van die naam. Het Centraal Bureau heeft sinds 1898 een serie publikaties het licht doen zien onder de titel: „Bijdragen tot de kennis der provincie Groningen”.
De thans uit te geven atlas werd vervaardigd door de heer B. W. Siemens. De heer Siemens is namelijk lid van de Groninger-Heerdencommissie, die tot taak heeft de bestudering van de geschiedenis der boerderijen, het grondbezit en het grondgebruik m de provincie Groningen, alsmede het geven van advies bij de naamgeving aan boerderijen.
De Groninger Heerdencommissie werd in 1938 in het leven geroepen door de Groninger Maatschappij van Landbouw en de Vereniging Stad en Lande, die beide haar zetel in Groningen hebben.
De heer Siemens heeft gedurende twintig jaren geheel belangeloos veel tijd en moeite besteed aan het instellen van onderzoekingen naar het vroegere grondbezit en al wat daarmee op het gebied van het bestuursrecht annex is. Zo heeft hij de grenzen van de vroegere karspelen (parochies), jurisdictiën en zijlvesten (waterschappen) met grote nauwkeurigheid weten vast te stellen. Daarnaast slaagde hij er in de ligging en de uitgestrektheid der oude omvangrijke kloostergoederen in de verschillende karspelen der provincie te weten te komen. Al deze gegevens heeft hij in kaart gebracht en deze kaarten zullen tezamen de Historische Atlas gaan vormen.
Van deze atlas zijn twaalf kaartbladen aan de karspelgrenzen gewijd, twaalf aan de jurisdictiën, zeven kaartbladen aan de zijlvesten in 1756 en twaalf aan de kloostergoederen. De atlas zal gedrukt worden bij de Topografische Dienst.
Het is de bedoeling, dat de uitgave nog dit jaar van de pers komt.
| ___________________________________________________________ |
05-03-1963 Nieuwsblad van het Noorden, dinsdag
Historische Atlas Groningen thans verschenen
Dezer dagen is de Historische Atlas van de Provincie Groningen, voor de uitgave, waarvan de Ned. Organisatie voor Zuiver-Wetenschappelijk Onderzoek een subsidie heeft verleend, van de pers gekomen.
Deze atlas — wij schreven er al vaker over — werd samengesteld door de heer B. W. Siemens, lid van de Groninger Heerden Commissie, die tot taak. heeft, de bestudering van de geschiedenis der boerderijen, het grondbezit, het grondgebruik in de provincie Groningen en het geven van advies bij de naamgeving aan boerderijen.
De Groninger Heerden Commissie werd in 1938 in het leven geroepen door de Groninger Maatschappij van Landbouw en de Historische Vereniging Stad en Lande.
De heer Siemens heeft gedurende twintig jaren veel tijd en moeite besteed aan het instellen van onderzoekingen naar het vroegere grondbezit en al wat daarmee op het gebied van het bestuursrecht annex is. Zo heeft hij de grenzen van de vroegere karspelen (gemeenten), jurisdictiën en zijlvesten (waterschappen) met grote nauwkeurigheid weten vast te stellen. Daarnaast slaagde hij er in, de ligging en de uitgestrektheid der oude, omvangrijke kloostergoederen in de verschillende karspelen der provincie te weten te komen. Al deze gegevens heeft de heer Siemens in kaart gebracht en al deze kaarten tezamen vormen de thans gereedgekomen historische atlas. Van deze atlas zijn twaalf kaartbladen aan de karspelgrenzen gewijd, twaalf aan de jurisdictie-grenzen, zeven kaartbladen aan de zijlvesten in 1756 en twaalf aan de kloostergoederen.
De atlas verscheen op initiatief van het Centraal Bureau voor de Kennis van de Provincie Groningen en Omgelegen Streken.
Dit bureau werd in 1898 opgericht door het Natuurkundig Genootschap te Groningen en wel op initiatief van de heer P. R. Bos, de vervaardiger van de bekende atlas van die naam.
| ___________________________________________________________ |
1963 juni/juli Dörp en Stad
NIJE BOEKEN
Drs. W. H. J. W. DEELMAN
Historische atlas van de Provincie Groningen, door B. W. Siemens, uitgegeven door het Centraal Bureau voor de kennis van de provincie Groningen en omgelegen streken, 1962.
(uitgave Wolters, pries f 95.—).
Een bijzonder respect voor het enorme speurwerk, dat aan het tot stand komen van de kaarten in deze historische atlas ten grondslag moet hebben gelegen, moet wel een eerste plaats krijgen bij het bespreken van dit werk. Hoe langdurig, vol verrassende moeilijkheden, de opgave is, een kaartbeeld uit vroeger jaren te reconstrueren en op een moderne ondergrond verantwoord in te tekenen, is — zij het op veel kleiner schaal — schrijver dezes uit eigen ervaring bekend.
Voor de prestatie van de heer Siemens past dan ook een grote bewondering. De heer Siemens is als lid van de Groninger Heerden-commissie aan dit onderzoek begonnen; voornamelijk voor de juiste plaatsbepaling van de z.g.n. „edele heerden” had hij behoefte aan een nauwkeurige begrenzing van de voormalige Groninger rechtsgebieden.
Om deze begrenzingen vast te stellen kon een onderzoek naar de kerspelgrenzen niet gemist worden, evenmin als naar de grenzen der waterschappen, zijlvestenijen, dijkrechten en wat daarmee samenhangt. Als hulpmiddel bij en vaak als uitgangspunt voor het onderzoek naar al deze grenzen is een z.g.n. boerderijkaart van de Ommelanden — Hunsingo, Fivelgo en Westerkwartier — vervaardigd, die het grondbezit van de boerderijen omstreeks 1830 in kleuren aangeeft. Deze kaart, vervaardigd op schaal 1 : 25000, werd door de vele kleuren te duur om in druk bij de atlas te voegen; een exemplaar is echter op het rijksarchief te Groningen te raadplegen.
Wel werden gedrukt de kaarten met de grenzen van de kerspelen, de jurisdicties, de waterschappen en bovendien een kaart met het grondbezit van de voormalige kloosters, alle op de ondergrond van de topografische kaartbladen 1 : 50000.
Bij de kaarten behoort een boekje, waarin een verantwoording van het onderzoek en een toelichting op de kaarten zijn opgenomen. Ongetwijfeld zullen allen, die zich met historisch onderzoek in de provincie bezig houden, veel gemak van deze atlas hebben. Niet in het minst de beoefenaren van de familiegeschiedenis zullen bij onderzoekingen in de periode vóór 1800 met vrucht van de kaartbladen gebruik maken. Voor hen zal ook de lijst van het grondbezit van de voormalige kloosters, die ruim 100 bladzijden van de toelichting in beslag neemt, interessant zijn, omdat de gebruikers der landerijen zowel in 1721 als in 1755 zijn aangegeven. Indien tenslotte toch een opmerking gemaakt mag worden, dan is het deze, dat een renvooi bij elke serie kaarten, dat opdruk, nummers e.d. zou hebben verklaard, eventueel met een verwijzing naar de nadere uitleg in het boekje, het vlot raadplegen van de atlas bevorderd zou hebben. Dit doet echter aan de waardering voor het verrichte werk niet af: de provincie Groningen mag trots zijn op deze „bijdrage tot haar kennis”.
Drs. W. H. J. W. Deelman
| ___________________________________________________________ |
Naar kinderen B.W. Siemens x E. Torringa