| ___________________________________________________________ |
Noordpolder
 | In den Jare 1811 is deze Polder ingedijkt en de Sluis gelegt, Onder Medewerking en toezigt van den HoogEdelen Gestr Heer den Heer H: L: Wichers Prefect van het Departement van de Wester-Eems, En de Raden van Prefecture J: W: Tjassens en P: G: van Iddekinge, en Onder Directie van de Heeren Volmagten Sijbrand Bruins K: J: de Waard Jan Rentjes Hendrik Pieters en Albert Tonnis, en de Boekhouder van de Polder Kas Dojes Pieters |
Gedenksteen Noordpolderzijl
Noordpolderzijl: de kleinste haven van Nederland
De voogden van Rottum maakten van deze sluis gebruik om van Warffum naar Rottumeroog te gaan.
Ook Marten Toonder sr was bekend met die sluis toen hij in dienst kwam van de strandvoogd
| ___________________________________________________________ |
Op 10-04-1805 werd een voorstel tot het bedijken door
Klaas J. de Waard, Hendrik Pieters, Jan Rientjes, Sijbrand Bruins
voorgelegd aan de eigenaren van de kwelders onder Westernieland, Andel, Warffum en Usquerd.
(Bron: Geschiedenis van het Waterschap Noordpolder | J. Zuidema Rzn, Warffum | H. H. Fongers – 1914 – Uithuizen)
Klaas Jans de Waard, * 1756, † 1819, was doopsgezind, landbouwer op de Eerste Aykemaheerd, Wester Waarddijk 14, Pieterzijl, alsmede Schout/Maire van de gemeente Grijpskerk.
In 1810 werd trouwde zijn dochter Fokeltje Klaassens de Waard met Ædsge Martens Teenstra, de mede-inpolderaar van het “Ruigezand“!
Klaas Jans de Waard maakte tot 1815 deel uit van het bestuur van het polderbestuur en werd opgevolgd door Sijbrand Bruins.
Klaas Jans de Waard zijn overgrootvader Symen Jacobs was landbouwer op de boerderij “Biwema” te Usquert. Symen Jacobs was gehuwd met I Loeke Thomas en II Trijntje Drewes.
Loeke Thomas, † 1695 op “Biwema“, was eerder gehuwd geweest met Ubel Lammerts.
Op 09-08-1803 verkocht Lubbert Lammerts van Clooster – zijn overgrootmoeder was Loeke Thomas – zijn boerderij met kwelder aan Klaas Jans de Waard. Na de bedijking werd dit de boerderij “Noordewijk“.
Waarschijnlijk was ook Lubbert Doopsgezind.
Zoon Derk Klaassens de Waard gehuwd met Lucina Klaassens Thema is naar men aanneemt enige tijd landbouwer geweest op de boerderij “Noordewijk“.
Na het overlijden van Klaas Jans de Waard werd de boerderij “Noordewijk” op 29-04-1819 door de Erven verkocht aan Harm Hendriks Addinga, gehuwd met Frouwke Klaassens Thema.
Lucina en Frouwke Thema waren zusters.
| ___________________________________________________________ |
In 1811 werd daadwerkelijk begonnen met het bedijken van de Noordpolder.
19-07-1811 Gazette Courant van het Departement van de Wester-Eems, vrijdag
Nieuwstijdingen. Frankrijk.
Noord-Polder (departement van de Wester-Eems) den 6 July.
Was immer eenig voorwerp waardig den aandacht van het publiek tot zich te trekken, het is ongetwijfeld het lang gewenschte werk der indijking, achter de karspelen Usquert, Warffum, den Andel en het Westernieland; zijnde op gisteren, in tegenwoordigheid van de directie en eene groote menigte aanschouwers, door Sybrand Bruins, president der volmagten van die indyking, den eersten steen van den polder-sluis gelegd geworden.
De aanwinst dezer heerlyke landeryen, ten gevolge van de zorgen onzer voorouderen, met zoo veel beleid aan de zee baren als ontwoekerd, door deze collossale onderneming zoo veel mogelyk verzekerd wordende, kan het niet missen, of dit werk moet voor elken landman eene zaak van het grootste aanbelang zyn, terwyl de fraaije inrigting van den arbeid, waarby grootendeels alles, met besparing van menschen handen, door paarden geschiedt, een schouwspel oplevert, overwaardig de beschouwing van de veelvuldige stedelingen en landlieden, die dagelyks van alle kanten naar dit oord komen zamenvloeijen; te meer daar men doorgaands in een geheel menschen leven, maar eenmaal in de gelegenheid is, een zoodanige onderneming te zien. Wy hebben allen grond, om de geheele voltooijing van dit werk binnen twee maanden te gemoet te zien.
| ___________________________________________________________ |
Douwe Martens Teenstra:
11-03-1811 Douwe Martens Teenstra, aannemer.
05-07-1811 Douwe Martens Teenstra koopt een boerderij in de Noordpolder en verhuurde deze op mondelinge basis aan zijn medewerker Abel Jans Dijkstra.
04-07-1823 De executeurs-testamentair van de nalatenschap van Douwe Martens Teenstra sluiten – ter voorkoming van “nuttelooze rechtskosten” – een voordelige overeenkomst met de huurder Abel Jans Dijkstra.
De boerderij kon daarna vrij verkocht worden, maar door de landbouwcrises waren de prijzen van boerderijen ook gekelderd.
26-08-1823 Veiling boerderij, er werd niet gegund voor f 5.900,00.
03-09-1823 Verhuur – voor de tijd van 6,5 jaar – van de boerderij voor f 375,00 per jaar.
13-01-1830 Veiling boerderij en gunning aan Sikke Loewes Welt voor f 7009,00
17-04-1833 Verkoop boerderij door de Erven Sikke Loewes Welt aan buurman Tewes Freerks Amsingh.
| ___________________________________________________________ |
Marten Douwes Teenstra:
08-01-1819 Marten Douwes Teenstra koopt de boerderij “Arion” | Koopsom f 60.100,00
Marten Douwes Teenstra en zijn echtgenote bouwen in de Noordpolder een nieuwe boerderij, welke boerderij de voorganger was van de huidige.
Op 23-08-1819 koopt Marten Douwes Teenstra voor f 550,00 op de veiling van de Tammingaborg te Bellingeweer: Op afbraak het IJzeren hek op den dam van de buiten gracht staande, met diens Zestien Zerken Palen, Ketings en verder toebehoren.
In de loop der tijd zijn de “zerken palen” door de mechanisatie in de landbouw onherstelbaar beschadigd en verwijderd. Het hek idem.
Boerderij “Arion” waarop de paaltjes en hek te zien zijn
M. D. Teenstra noteert in de Stads- en Dorpskroniek (1860):
Ook werd in dit jaar (= 1738) gesloopt de burgt Oosterhuizen, benevens Takkenburg bij Baflo en Meima te Rasquert, van welke laatste burgt het schathuis in 1819 gesloopt is, hebbende tot fondamenten van Arion op den Noordpolder gediend.
08-06-1824 Verhuur boerderij”Arion” aan zwager Adam Tebbens van der Leij voor f 1.225,00 per jaar
08-06-1824 Verkoop roerende goederen boerderij “Arion” aan Geertruida van der Leij-Tebbens
13-11-1824 Volmacht Marten Douwes Teenstra aan Gezina Debora van der Leij
21-08-1826 Veiling boerderij “Arion” | Koopsom f 21.000,00
| ___________________________________________________________ |
In 2011 werd door Jan de Boer samengesteld:
Noordpolder 1811 – 2011
Dijkrijk
[ISBN 9789058215062 | Uitgever: Welzo Media Production bv te Warffum]
In “Dijkrijk” is melding gemaakt van het door Marten Douwes Teenstra op een vensterglas van het “Zielhoes” geschreven gedicht. Het vensterglas met de inscriptie wordt bewaard in het archief van het Waterschap Noorderzijlvest:
M.
Wij zitten hier op ons gemak
Tevreden met een pijp tabak
Een glaasje zamen drinken
Men voeld zich hier zo vrij en blij
De kimmen zijn zoo ruim en vrij
Waar Rottum huis en duinen blinken
Hoe ruim en helder is ‘t verschiet
Als men zoo Noordwaarts henen ziet
Ver buiten wad en stranden
‘t Gebied der wintervorst ligt daar
Men vind er rups noch ambtenaar
Een groote plaag in vele landen
Het is hier alles eb en vloed
Dan menschen grootheid gled en goed
Loopt nu eens op en dan neder
Doch eindelijk vindt men een sluis
Die voert ons naar het eeuwig huis
En niemand onzer komt hier weder
O onafzienbare Oceaan!
Waarin we als droppelen vergaan
Wat ligt aan geene zijde?
Wat is toch wel het Noorderlicht
Wat is ‘t waar zich ‘t kompas naar regt?
Straks! Straks! – leeft nu steeds wèl en blijde
Lauwerman
Ex tempore 21 September 1843
In Dijkrijk wordt aandacht besteed aan het vermeende bezoek van Bob Dylan aan Noordpolderzijl:
In 1995 maakte Bob Dylan een fietstocht door Noord Groningen en dronk een kop koffie in het “Zielhoes“.
Schrijver en muzikant Henk Scholte komt bij toeval de gelagkamer binnen en vraagt aan uitbater Siert: “Hou is ‘t?”
“Rustig” antwoord Siert, moar doar ien houk zit ‘n kerel oet stad met ‘n gekke Amerikoan achter koffie.”
Scholte kijkt om en krijgt bijna een hartverzakking. Zou het echt zo zijn? Hij verzamelt moed, en stapt op de twee af. “May I ask you something?” vraagt hij schoorvoetend. “You are a look-like of Bob Dylan, do you know that?”
De ander blijkt er niet van onder de indruk. “But I am Bob Dylan“.
Scholte wisselt nog wat beleefdheden met de beroemde folkzanger en loopt weer naar uitbater Siert en zegt:
“Siert mien jong, ‘t is hom, ‘t is Bob Dylan zulf.
“Dat kin wel weden” zei Siert, ”t zegt mie apmoal niks, as ze kovvie moar betoalen“.
Dit voorval is door de schrijver Bill Mensema gebruikt in zijn roman “Fietsen met Bob Dylan”.
Ook op internet wordt aandacht besteed aan het bezoek van Bob Dylan en ook twijfel uitgesproken.
| ___________________________________________________________ |
Naar Marten Toonder sr en jr en J.G. Toonder
Naar Douwe Martens Teenstra
Naar Marten Douwes Teenstra