___________________________________________________________

Levi (Machiels) van Dam, veehandelaar, geb. 02-11-1865 Ulrum, vermoord 20-03-1943 Sobibor, Polen, 77 jaar, wonende Leens x 07-06-1905 Leens Sophia (Levis) van Hessen, geb. 08-04-1874 Wehe, vermoord 20-03-1943 Sobibor, Polen, jaar  68, wonende Leens

Kamp Westerbork: Transportlijst 17-03-1943:
Liste A. Nr. 5.
Judentransport aus den Niederlanden – Lager Westerbork.
am 17. März 1943.
Name: (bei Frauen auch Geburtsname) | Vorname: | Geb. Datum: []
van Dam  Levie  2.11.65 []
van Dam-van Hessel  Sophia 8.4.74 []

___________________________________________________________

Levi van Dam had redelijk veel onroerende goederen op naam, waaronder ook land onder Leenstertillen.
Kadastrale legger 1942 Levi van Dam

In 1941 en 19422 werden de onroerende goederen – ter uitvoering van “de verordening tot verwijdering van joden uit het agrarische bedrijfsleven” – “verkocht” door Levi van Dam aan ondermeer:

Jan Kooi te Leens;
Jan van der Meulen te Leens;
Lourens de Vries, landbouwer boerderij “Wispelheem”;
Roelf Pieter Bouwman, landbouwer boerderij “Gaykingaheerd”;
12-02-1942: Djurre Siccama, landbouwer boerderij “Kooyenburg”.

In de nacht van 21 op 22 juni 1942 stortte op het door Djurre Siccama voorheen gehuurde en op 12-02-1942 gekochte land een Engelse Vickers Wellington bommenwerper neer. De vijf bemanningsleden hebben het niet overleefd en zijn begraven op de Begraafplaats van Leens aan de Achtervalge.
Naast deze graven is later de Gedenksteen voor de Gevallene 1940-1945 geplaatst. Levie van Dam en Sophia van Hessen zijn op deze gedenksteen vermeld.
Zou Levie van Dam meegekregen hebben dat één van de bemanningsleden, J. Brown, van Joodse afkomst was?

___________________________________________________________

Op 24-12-1947 passeerde notaris Jhr mr S.M.S. de Ranitz te Winsum meerdere akten van rechtsherstel, waarbij de eigendom van de landerijen en huizen in de gemeente Leens en Ulrum weer ten namen gesteld werden van de oorspronkelijk Joodse eigenaren.
De in het kadaster inschreven uittreksels van deze akte zijn uitermate slecht leesbaar.

In deze akten is ondermeer opgenomen:

“De overdracht van voornoemd onroerend goed aan den lastgever [] zal nietig en van onwaarde zijn, zoodat de rechtsbetrekking van de afwezige [] tot dat onroerend goed, zijnde het recht van eigendom, geheel herleeft, ten gevolge waarvan de onroerende goederen ten name van Levie van Dam voornoemd als eigenaar in de betrokken registers ten hypotheekkantore te Groningen zal moeten worden gesteld“.

In de akten werd tevens vermeld dat de in de eigendom herstelde eigenaren afwezig waren. Het heeft na 1945 vele jaren geduurd voordat de akten van overlijden opgesteld konden worden. Totdat de akten van overlijden opgesteld waren werden bewindvoerders voor de afwezigen aangesteld en na het opmaken van de akten van overlijden werd een curator over de onbeheerde nalatenschap aangewezen.
Daarna duurde het nog weer vele jaren alvorens definitief vastgesteld kon worden wie gerechtigd waren tot een nalatenschap.

Notaris A. H. Ages te Leens werd met ingang van 12-09-1945 aangesteld tot bewindvoerder.
Candidaat-notaris Meindert Atte Hibma werd met ingang van 16-09-1949 als volgend bewindvoerder voor afwezigen benoemd.
Per 15-03-1950 werd de bewindvoering gewijzigd in curatele over de onbekende nalatenschappen van de echtelieden Levie van Dam en Sophia van Hessen, overleden dd. 20 Maart 1943 te Sobibor in Polen.
De bewindvoering stond onder controle van Het Nederlands Beheersinstituut te ‘s-Gravenhage en de Vertegenwoordiging Stad en Provincie te Groningen
In het Nationaal Archief: toegang 2.09.16.03, inventarisnummer 43930 bevindt zich het dossier bewindvoering en de verslagen van notaris A. H. Ages, waaronder
het eindverslag van notaris A. H. Ages.

Op 16-04-1951 werd door notaris A. H. Ages overgegaan tot de veiling van onroerende goederen in de gemeenten Leens en Ulrum uit de onbeheerde van Hessen nalatenschappen van:
Levie van Dam en Sophia van Hessen 
Simon van Hessen
Izaäk Gronsveld en Elsina van Dam

 

23-06-1951 Nieuwsblad van het Noorden
Laatste oproep
Allen, die iets te vorderen hebben van- verschuldigd zijn aan, dan wel waarden
of borgtochten onder zich hebben,
toebehorende aan of getekend door wijlen de echtelieden
LEVIE VAN DAM en SOPHIA VAN HESSEN
of wijlen de Heer SIMON VAN HESSEN,
allen gewoond hebbende te Leens, wordt verzocht daarvan ten spoedigste kennis geven
aan ondergetekende.
Voorts wordt aan hen, die menen als erfgenaam aanspraak op de nalatenschappen te kunnen
maken en zich daaromtrent nog niet met ondergetekende hebben verstaan, verzocht zich onverwijld
met ondergetekende in verbinding te stellen.
A. H. AGES.
Notaris te Leens 

___________________________________________________________

Bron Joodsmonument:
Sophia van Dam-van Hessen was al heel lang ziek. Ze werd steeds door de arts te zwak bevonden om naar Westerbork te worden gestuurd. Uiteindelijk is ze per ambulance naar Westerbork vervoerd, om van daaruit naar Sobibor te gaan.

Beschrijving inboedel:
kamer: buffet, rooktafel, tafeltje met kleed, hanglamp
kamer: tapijt, wandspiegel, loper
kleine slaapkamer: ledikant met beddengoed, commode, hanglamp, wandspiegel
keuken: loper (2), pannen, kook- en huishoudelijk gerei
kinderstoel, speelgoed, aardewerk

___________________________________________________________

Levi en Sophia zijn vermeld op de gedenksteen begraafplaats Leens

Naar Gedenksteen (Begraafplaats Leens)

 

___________________________________________________________

Naar Achterkleinkinderen Hartog Levi van Geuns x Chrisje Abraham Herschel