In bewerking
___________________________________________________________ |
Portret Adriaan van der Hoop in 1850 geschilderd door Jan Adam Kruseman(Uit de familie Kruseman kwamen meerdere kunstschilders voort en de zilversmid/militair Pieter Kruseman te Leeuwarden)
Ouders Adriaan: Joan Cornelis van der Hoop, secretaris van de Sociëteit van Suriname, advocaat-fiscaal bij de Admiraliteit van Amsterdam en minister van Marine, † 13-05-1825 ‘s-Gravenhage, 82 jaar x Agnes Dedel, begraven 27-12-1800 Amsterdam, Oude Kerk Ouders voor de Waalse Kerk: Jean Corneille van der Hoop x Agnes Dedel
Adriaan en zijn vader waren Orangisten.
Adriaan van der Hoop studeerde rechten in Groningen en Kiel, toen nog een Deense stad.
Toen J de Rhoer Rector Magnificus was, is in trouwe bescherming van de provinciale universiteit van Groningen opgenomen en in het Academisch Register ingeschreven en beloofde aan de Rector Magnificus gehoorzaamheid, aan de Professoren oplettendheid, een levenswandel in overeenstemming met de Academische regels, wat hij met (het geven van) zijn rechterhand bekrachtigdeAdriaan van der Hoop, uit Amsterdam, als student aan de juridische faculteit, Groningen 16 september 1791
Adriaan was geboren in 1778 en werd als 13-jarige toegelaten aan de Universiteit van Groningen. Op deze leeftijd was je geen kind meer en kon je zelfs functies hebben, zoals jongerman in een kluft. In de verklaring wordt niet voor niets vermeld dat de Universiteit hem zou beschermen. De Universiteit werd niet voor niets de Alma Mater genoemd: “de instelling die de student heeft gevoed met kennis”. Naar verluid heeft Adriaan ook in Harderwijk gestudeerd. Waarom Adriaan in 1791 in Groningen ging studeren en niet in b.v. Amsterdam of Leiden blijft bijzonder.
Tijdens de Franse overheersing reisde Adriaan – gezien zijn Orangistische achtergrond – met zijn Deense paspoort door Duitsland en Engeland. Adriaan van der Hoop was betrokken bij het opstellen van de Grondwet van 1814. In 1815 was hij buitengewoon lid van de Staten-Generaal der Verenigde Nederlanden voor de behandeling van de grondwet van 1815, maar was op 15-08-1815 niet ter stemming aanwezig! Koning Willem I heeft aan Joan Cornelis van der Hoop, de vader van Adriaan, verheffing in de adelstand aangeboden.
Joan heeft dit afgewezen: “Ik ben een Burger en geen Edelman”
Adriaan was begeleider van: Tsaar Alexander I van Rusland bij zijn bezoek aan Holland in 1814 en Grootvorst Troonopvolger Alexander Nikolajevitsj van Rusland in 1839 toen zij het Tsaar Peter Huisje in Zaandam bezochten.
Adriaan van der Hoop was in 1820 – door Koningin Anna Paulowna, zuster van Tsaar Alexander I – benoemd tot beheerder van het Tsaar Peter Huisje in Zaandam.
Alexander Nikolajevitsj was een zoon van Tsaar Nicolaas Pavlovitsj, die eveneens een broer was van Koningin Anna Pauwlona
In 1815 werd Adriaan door Alexander Baring benoemd in de leiding van de firma Hope & Co.
Bij zijn overleden bezat Adriaan een vermogen van circa f 5 miljoen en een geschatte kunstcollectie van een half miljoen. De Schilderijencollectie werd bij testament van 22-11-1847 gelegateerd aan de Gemeente Amsterdam.
Adriaan van der Hoop kocht in 1818 de buitenplaats Spaarnberg – een voormalige blekerij – bij Santpoort en breidde deze middels aankoop van gronden uit en liet door de bekende tuinarchitect Jan David Zocher “Huize Spaarnberg” bouwen en de later vermaarde botanische tuin aanleggen.
Op de buitenplaats werd ook zijn paardenrenstal gehuisvest. Ook werd een Harddraversbaan aangelegd, waarbij het onzeker is of Adriaan hier ook draverijen organiseerde of de baan enkel gebruikte voor het trainen van paarden.
Hoe dan ook, de Harddraversbaan bestaat heden ten dage nog steeds als openbare weg. “Huize Spaarnberg” werd uiteindelijk gesloopt.
Adriaan van der Hoop was een liefhebber van grafpaarden (korte en lange baan)
Paard “Vlugge“, geschilderd in 1828 door Anthony Oberman, staand in de weide op het landgoed (Spaarnberg te Santpoort) van Adriaan van der Hoop. In de verte is de Oude Sint Bavo Kerk van Haarlem zichtbaar. Het paard is op Engelse wijze in profiel weergegeven.
De paarden “Nette” van Sake Meintes Visser en “Goliath” van Henderikus Warendorp Jannes Torringa zijn ook op deze wijze weergegeven.
De harddravers van Adriaan van der Hoop, Sake Meintes Visser en Henderikus Warendorp Jannes Torringa reden – getuige de verslagen in de couranten – regelmatig tegen elkaar en waren in den lande vermaard. Het kwam ook voor dat de paarden – gezien de vele gewonnen prijzen – van deelname werden uitgesloten.
Hun paarden werden in negen van de tien draverijen door vaste pikeurs bereden: Arij Houtman, Wouter Piekes van der Meulen en Jan Pieter Oepkes de Boer.
Sake Meintes Visser bewaarde de gewonnen prijzen in een prijzen kast. Adriaan van der Hoop in mahoniehouten kasten. Van Henderikus Warendorp Jannes Torringa is niet bekend of hij de prijzen in een kast bewaarde.
De gewonnen prijzen van Sake Meintes Visser en het schilderij van “Nette” zijn uiteindelijk gelegateerd aan het Friesch Museum. De gewonnen prijzen van Henderikus Warendorp Jannes Torringa en het schilderij van “Goliath” zijn uiteindelijk verdeeld onder zijn nazaten en de gouden en zilveren zwepen werden waarschijnlijk op één na verkocht.
Waar de gewonnen prijzen van Adriaan van der Hoop terecht gekomen zijn is nog niet duidelijk.
Voorzichtig kan gesteld worden dat vele eigenaren van drafpaarden niet bepaald onbemiddeld waren. Een drafpaard moest gestald, verzorgd en gevoederd worden. De pikeur zal voor zijn werk en overnachtingen betaald moeten worden.
Enerzijds was het hobby en anderzijds handel. De eigenaar kwamen de gewonnen prijzen toe. Ook zal hun gevoel van eigenwaarde gestreeld zijn door de vele vermeldingen in de kranten van de deelnames en gewonnen prijzen.
Het was natuurlijk ook niet bepaald slecht om te kunnen zeggen dat je de hand van de Koning, Koningin, prinsen en prinsessen geschud hebt!
Wat ook aanzien geeft is als jouw paarden tot drie maal toe de gouden zweep in Leeuwarden winnen!
Koning Willem I, Willem II en Willem III hadden (grote) belangstelling voor paarden en draverijen. Koning Willem II en zijn zoons hadden in Gelderland een eigen stoeterij.
Voor het Koningshuis was het bezoeken van een hardrijderij en het uitloven van een prijs goed voor de “public relations”.
Met als titel “Geld en Goud ….” wordt in het Nieuwsblad van het Noorden van 22-07-1960 de vorstelijke belangstelling voor draverijen beschreven.
In veel publicaties wordt verondersteld dat Adriaan de liefde voor het paard tijdens zijn verblijf in Engeland had verkregen. Gezien het feit dat de Gouden Zweep in Leeuwarden drie maal gewonnen is door paarden van Adriaan zullen zijn jeugdindrukken doorslaggevend geweest zijn.
Zijn vader kocht op 27-06-1776 het ¼ part van: een Manege met zijn Reijbanen en Stallingen, woonhuis voor den Piquer, Regenbak en Concertzaal, mitsgaders een vierden part bij in ’t daar bij behoorende Koetshuis alles staanden en gelegen op Stads Grond ten einde van de Leische – gragt teegen de Stadtswal.
J. Grubner beschreef in 1792 de harddraverij als een oud volksvermaak in zijn Brieven over de Vereenigde Nederlanden.
“In ‘t Joar Dartig” van Mr A. S. de Blécourt werd Adriaan de Hoop en zijn paarden expliciet genoemd.
In de vele publicaties over Adriaan van der Hoop en Dieuwke Fontein wordt niet vermeld dat Adriaan op 14-01-1847 uit de erfenis van de ouders van Dieuwke kocht: het Buitengoed genaamd Groot Salverd, staande en gelegen in Salverd onder Franeker.
Op 26-11-1821 werd door notarissen Mr Johannes Commelin en zijn kantoorgenoot Mr Hendrik Joannes Weijland geveild de dubbele woning aan de Keizersgracht 444-446 met toebehoren. Adriaan van der Hoop bracht het hoogte bod uit.
Na de aankoop begon Adriaan op grote schaal kunstvoorwerpen te verzamelen. Zijn collectie schilderijen was op afspraak te bezichtigen in zijn huis op Keizersgracht 444, . Hij kocht behalve het werk van oude meesters ook werk van eigentijdse schilders, onder wie Jan Adam Kruseman, de zeeschilder Johannes Christianus Schotel (1787 – 1838) en Barend Cornelis Koekkoek.
De Keizersgracht 444-446 hebben ook gewoond de kunstverzamelaar Thomas Hope (1704-1779) en zijn broer Adrian Hope, gehuwd met Margaretha Marcelis en hun zoon Jan Hope. Het buurpand Keizersgracht 448 werd in 1763 gekocht door neef Henry Hope, allen behorende tot de gelijknamige bankiersfamilie en firmanten in het handels- en bankiershuis Hope & Co. Adriaan van der Hoop trad in 1815 toe als firmant toe bij Hope & Co.
Beeldbank Archief Amsterdam: Keizersgracht 444-446 te Amsterdam
Adriaan van der Hoop was de grondlegger voor de schilderijencollectie van het Rijksmuseum, hij legateerde bij testament zijn kunstverzameling van ondermeer 250 schilderijen aan de stad Amsterdam. De gemeente aarzelde – gezien het hoge bedrag van f 50.000,00 aan successierechten – om het legaat te accepteren. Was het een kwestie van niet kunnen of niet willen? Middels “crowd-funding” werd het grootste gedeelte van de successierechten ad f 40.000,00 onder vrienden en kennissen van Adriaan opgehaald, waardoor de Gemeente Amsterdam het legaat kon aanvaarden.
Deze schilderijen werden getoond in het hiervoor opgerichte Museum van der Hoop in de Oudemannenhuispoort en later in het Rijksmuseum en het Museum Amsterdam.
Tot de collectie behoorden ondermeer schilderijen van Rembrandt (‘Het joodse bruidje‘), Ruisdael (‘Molen bij Wijk bij Duurstede‘), Vermeer (‘Brieflezende vrouw‘) en Jan Steen.
x I 30-05-1800 ondertrouwd te Amsterdam Antonia Immerentia Weteringh, * 11-06-1775 Amsterdam, ~ 14-06-1775 in de Zuiderkerk, † 22-12-1832 Amsterdam
DTB Amsterdam 1775: Woensdag den 14 dito door Dº Kalkoen 5. Kinderen []
Anthonia Immerentia Geboren den 11. Junij 1775 V Mr Maarten Weeveringh Antz: M Jacoba Elisabeth Verbeck
Later is een relaas toegevoegd met als inhoud:
Aan de Burgemeester der Stad Amsterdam genoegzaam gebleken zijnde, dat bij het doopen van Anthonia Immerentia Weveringh op den 14e Junij 1775 in de Zuiderkerk binnen dezen Stad een abuis in het te boekstellen van de Familienaam van de Vader van het gedoopte kind is begaan, hierin bestaande, dat er is geschreven Mr Maarten Weeveringh Antz met Twee e in plaats van met Een e, is zulks op last van den Burgemeester voort
door mij ondergetekende Secretaris veranderd door een e in gemelde Familienaam door te strepen.
Amsterdam den 1oe Jannuarij 1809 ter Ordonnantie van den Burgemeester voort
Bruidegom 22 jaar bruid 25 jaar
Bruidegom wonende bij zijn vader Jan Cornelis van der Hoop op de Reguliersgragt bij de Heerengracht
Bruid wonende bij haar moeder Jacoba Elisabeth Verbeck op de Keizersgracht
[De akte van overlijden is nog niet getraceerd]
x II 13-07-1834 Harlingen Dieuwke (Freerks) Fontein, zonder bedrijf, * 03-05-1800 Harlingen, † 09-12-1879 Amsterdam, 79 jaar, Keizersgracht 446
Links: Portret Dieuwke van der Hoop-Fontein, geschilderd in 1844 door Jan Adam Kruseman
Rechts: wapenschild van der Hoop-Fontein
Bruidegom 56 bruid 34 jaar | Adrien van der Hoop, Ridder van de Orde van den Nederlandschen Leeuw, Lid van den Achtbaren Raad der stad Amsterdam en koopman, wonende Amsterdam
Getuigen huwelijk II: Willem Baron Roëll, 40 jaar, landeigenaar, volle neef bruidegom; Jan Valckenier, 30 jaar, zeehandelaar, goede gekende; beiden wonende Amsterdam; Dirk Fontein Frederikszoon, 33 jaar en Hendrik Fontein, 23 jaar, beide kooplieden en broeders van den bruid en wonende Harlingen
Ouders bruidegom: Jean Corneille van der Hoop x Agnes Dedel
Ouders Dieuwke: Freerk Fontein, zeehandelaar x 17-06-1798 Harlingen Eva van Dalsen | lidmaten van de Gecombineerde Doopsgezinde Gemeente Harlingen
Huwelijksvoorwaarden tussen Adriaan van der Hoop en Dieuwke Fontein
Testamenten van Adriaan van der Hoop en uitvoering van het legaat van de schilderijen verzameling
Dieuwke kocht na het overlijden van Adriaan van zijn erfgenamen de buitenplaats “Spaarnberg”.
Dieuwke was eerder gehuwd met Jan Hofstede, uit welk huwelijk geboren werd een dochter Susanna Christina Hofstede. Haar dochter Olga Emma Alexandra Eleonore Baronesse van Gotsch werd na het overlijden van Dieuwke eigenaar van het landgoed “Spaarnberg”.
___________________________________________________________ |
Velsen Bevolkingsregister 1848 – 1861 Spaarnberg Huis 65 (1):
1 Hoop van der, Adriaan; * 1778 Amsterdam; gehuwd; Hervormd; Bankier; vertrokken 1855
2 Fontein, Dieuwke; * 1800 Harlingen; gehuwd; Doopsgezind;
3 von Gotsch, Olga; * 1848 Freienwalde (Pruisen); ongehuwd; Doopsgezind
4 Roëll, Suzanna; * 1815 Amsterdam; ongehuwd; Hervormd
5 Döpping, Christiaan; * 1801 []; gehuwd; Luthers; koetsier
6 Meijer, Jan; * 1788 Nijkerk; gehuwd; Hervormd; Hofmeester
7 Grondhout, Nicolaas; * 1817 Vlissingen; ongehuwd; Hervormd; Huisknecht
8 Kok, Gerrit; * 1827 Amsterdam; ongehuwd; R C; Palfrenier
9 Dilger, Johan; * 1828 Amsterdam; ongehuwd; Hervormd; Palfrenier
10 Vahlop, Maria; * 1808 Amsterdam; ongehuwd; Hervormd; kindermeid
11 van der Grift, Jansje; * 1810 Doorn, ongehuwd; Hervormd; dienstbode; vertrokken 1855 Mei 23
12 Menso, Maria; * 1811 Utrecht; ongehuwd; Luthers; dienstbode
13 Graus, Dina; * 1812 Arnhem; ongehuwd; Hervormd; dienstbode
14 Bruil, Johanna; * 1818 Diepenheim; ongehuwd; Hervormd; dienstbode
15 Verheul, Maria; * 1821 Amsterdam; ongehuwd; Hervormd; dienstbode
16 Ebbenhorst, Valje; * 1825 Amersfoort, ongehuwd; Hervormd; dienstbode
Velsen Bevolkingsregister 1848 – 1861 Spaarnberg Huis 65 (2):
1 Donselaar, Bart van; * 1794 Binnenbroek; gehuwd; Ned Hervormd; tuinman; † 5 Maart 1860
2 de Mik, Helena Arnolda; * 1789 Amsterdam; gehuwd; Ned Hervormd; † 14 Mei 1859
3 Donselaar, Hermannus van; * 1824 Velsen; ongehuwd; Ned Hervormd; tuinman; Geh 25 Decemb 52
4 Donselaar, Willem; * 1832 Velsen; ongehuwd; Ned Hervormd; tuinman leerling; vertrokken 1 Feb 1852 naar Bloemend
5 Donselaar, Elizabeth; * 1820 Velsen; gehuwd; Ned Hervormd;
6 Donselaar, Immerentia Adriana; * 1828 Velsen; ongehuwd; Ned Hervormd; vertrokken 21 Febr 1856 naar Hillegom; geh. met v. Waveren
7 Konkelenberg, Jacob; * 1823 Oestgeest; ongehuwd; Ned Hervormd; tuinknecht; vertrokken 10 Oct. 1851 naar Amsterdam
8 Geldmaker, Willem Cornelis; * 1825 Rijswijk, ongehuwd; Ned Hervormd; tuinknecht; vertrokken 1 Febr 1851 naar Kollum Vriesland
9 Linden, H Sander; * 1834 Eemnes; ongehuwd; Ned Hervormd; tuinknecht; gekomen 1851; van Eemnes
10 Bouwmeester, Johannes; * 1831 Deventer; ongehuwd; Ned Hervormd; tuinknecht; gekomen 18 Maart 1857 van Bloemendaal; vertrokken 6 Novr. 1858 naar Deventer
Amsterdam Bevolkingsregister 1853-1863:
Straat of Gracht Keizersgracht. Huis No. 444 [] Folio 539 202 Blad No. 495
Hoop/ van der, Adriaan; * 28 April 1778 Amsterdam.; man; N Herv; Rentenier; † 15 Mrt ’54
Fontein, Dieuwke; vrouw; hoofd; * 3 Mei 1806 Harlingen; vrouw; Doops Gezin; gehuwd 1834
[], Gerrit, * 1 feb 1826 Amsterdam:; []; R Cath; dienstb; gekomen Nov ’55; vertrokken naar KK 334
Graus, Everdina Alberta; vrouw; * 3 mei 1812 Arnhem; []; N. Herv.; dienstb
Stoel, Catharina; 1 novb 1825 Amsterdam; []; N. Herv.; ; vertrokken naar H. 90 dienstb; gekomen Mei ’56
Bruile, Johanna; * 22 Sept 1818 Diepenheim; N Herv; ; vertrokken naar Diepenheim dienstb; gekomen Aug ’55
Verheul, Maria, * 7 augs 1821 Amstyerdam; vrouw; N. Herv; ; vertrokken naar RR 160 dienstb; gekomen Nov 1854
Velser, Johannes; * 14 Sept 1825 Amsterdam; man; Ev Luth; ; vertrokken naar Utrechtdienstb; gekomen 3 Mei ’56
Voogd, Josina; * 12 a[ril 1822 Haarlem; vrouw N Herv; ; vertrokken KK 334 dienstb; gehuwd 1848; gekomen Nov ’55
Vobst, Cornelis; * 15 Jan 1824 Amersfoort; man, N Herv; dienstb; gehuwd 23 Junij ’51; gekomen Mei ’55 []
Slooter, Catharina; * 19 april 1824 Deventer; vrouw; N Herv; dienstb; gehuwd Mei ’54; gekomen Mei ’55 []
Hagen, Marretje; * 23 nov 1832 Kortenhoef; vrouw; N Herv; dienstb; gehuwd Mei ’55; gekomen Mei ’56 []
van Weelde, Geuverdina; * 12 mrt 1814 Wijk bij Duurstede; vrouw; N Herv; dienstb; gehuwd Dec ’55; gekomen Aug ’57; []
Pikkemeijer, Anna Sophia; * 19 Jan 1806 Amst; vrouw; Ev. Luthers; dienstb; gehuwd Dec ‘ 55; gekomen Aug ’57 uit Haarlem []
Donselaar v, Cornelia; * 24 Oct. 1830 Bennebroek; vrouw; N Herv; dienstb; gehuwd Dec ’55; gekomen 9 Junij ’57 Haarlem []
Hanneman, Maria, * 19 Aug 1824 Amsterdam; vrouw; N Herv; dienstb; gehuwd Mei ’56; gekomen Mei ’62 van Velsen []
Fijn, Alida; * 7 Oct 1823 Amsterdam; vrouw; N Herv; dienstb; gehuwd Nov ’56; gekomen febr ’57; []
Bierwolf, Dirk August; * 2 Mrt 1823 Amsterdam; man; N Herv; bediende; gehuwd Apr ’57; gekomen ‘ Hage
Brummen v, Margaretha; * 11 Mei 1823 Amsterdam; vrouw; N Herv; bediende; gehuwd Mei ’57; gekomen Mei 59 []
Begemann, Louisa Freda; * 15 Nov 1835 Amsterdam; vrouw; Ev Luth; dienstb; gehuwd Febij ’59; gekomen Mei ’59 []
Amsterdam Bevolking 1873-1883:
Overgenomen van Buurt H. H. Nummer 444 Blad 1468 Overgebracht in Deel Blad Deel 204 Blad 19
Buurtring 4., Buurt H.H., Keizersgracht Huisnummer 446 Huis
Fontein wed vd Hoop, Dieuwke; vrouw; hoofd; * 3 Mei 1806 Harlingen; Doops Gezind; Weduwe; † 9 Decb ’79
Pisart, Gerardus Philippus Johannes; man; hoofd; * 11 Aprl 1836 Amsterdam; R Cath; Huw; Parapluimaker; gekomen Aug 81 van Dl. 188 fo 47; vertrokken Mei ’84 naar dl. 140 fo 22;
de Ru, Hendrika Catharina; vrouw; * 12 Nov 1829 Amsterdam; R Cath; huw; gekomen 25.6.87 Hilversum; vertrokken Oct ’89 naar dl 137/183
Pisart, Coenraad Johannes Gerardus; man; zoon; * 18 Aug 1863 Amsterdam; R Cath
Bergsma, Arnold Johan Casparus Jacob Samuel; man; * 16 Sept ’40 Grave; N H; Huw; Vertegenwoordiger J. C. G. A.; gekomen 25.6.’87 Hilversum; vertrokken Oct ’89 dl 137/183
Mellinck, Alida; vrouw; * 13 Juni ’40 Eibergen; NH; dienstbode; gekomen Aug ’78 deel 384/233; vertrokken April ’80 deel 205 fo 66
Graus, Everdina Maria; vrouw; * 3 Junij 1808 Arnhem; N. H.; Kamenier; vertrokken Oct 1877 deel 548 f 167
Vree, Antonia; vrouw; * 7 decb 1816 Kortenhoef; N. H.; dienstbode; gekomen Mei 1864 H 411; vertrokken Mei ’80 deel 335 fo 55a
Roos, Gerrit Jacob; man; * 10 Juli 1835 Enkhuizen; N. H.; bediende’; gekomen Juni 1871 H 701; vertrokken 30 Juli ’80 naar Doorn
Kaa, van der Francina; vrouw; * 10 Octb 1834 Groningen; N. H.; dienstbode; gekomen Novb 1872 H 466 fo 1341; vertrokken 18 Aug ’79 naar ‘s Hage
Otterloo, Grietje; vrouw; * 4 Mrt 1835 Brummen; N. H.; dienstbode; gekomen Janij 1875 H 533 fo 1490; vertrokken 3 Sept ’80 naar Arnhem
Meijlink, Jansje; vrouw; * 22 Juni 1834 Deventer; N. H.; dienstbode; gekomen Juni ’77 deel 142 fo 238; vertrokken 7 Juli ’80 naar Hilversum
___________________________________________________________ |
Naar Ouders van Adriaan van der Hoop
Naar Ouders van Dieuwke Fontein
Naar Dieuwke Fontein x Jan Hofstede