Electra: Wapen(1969), Gedicht (1964), Lied (2020), Windwijzer (2020)

___________________________________________________________

Jan Menno Gaaikema (1898 – 1971), landbouwer boerderij “De Hoogte” te Oldehove
was van 1954 – 1971 voorzitter van het Waterschap Westerkwartier en van 1955 – 1971 tevens voorzitter van het waterschap “Electra“.

In 1964 schreef hij het gedicht “Lied van de Waterwolf”, het boezemgemaal in het Reitdiep. 

Lied van de Waterwolf 

Rondom mijn erf strekt zich mijn landerije
Vanaf de Lauwers tot ver in het Oost…
Van Waddenzee tot diep in Drents’ contreie
Is mijn bestaan de landman tot een troost;
Want al wat Pluvius aan overtolligs geeft,
Wordt langs bestaande en gebaande wegen,
Zoals de wetenschap die technisch uitgestippeld heeft
Naar mijn adres geleid, de boer ten zegen! 

Welaan, ik sper mijn wijde muilen open,
Gelijk de wolf, die wachtend op zijn buit,
Geen dralen kent, niet denkend aan vluchtend lopen,
Maar alverslindend, zijn dorst en honger stuit!
Ik ben de waterwolf, ik ken de strijdgevaren,
Electra is mijn meester, ik waak over zijn gebied,
Ik maal en slurp en vecht voor duizenden hectaren:
In hunne dienst zing ik mijn dreunend lied! 

J.M. Gaaikema, 1964 

___________________________________________________________

Bij Koninklijk Besluit van 18-09-1969 nr 11 werd door de Hoge Raad van Adel aan het Waterschap “Electra” het wapen toegekend en vastgesteld.

De beschrijving in vaktermen:

Het wapen is gedeeld, de eerste helft is van goud en de tweede is zwart.
Over de twee helften een wolf, op het gouden deel is deze zwart en op het zwarte deel is deze goud.
De tong en nagels zijn op beide delen rood van kleur.
Op de gouden helft rode druppels en op de zwarte helft gouden druppels.
Over de twee helften een rood schildhoofd met daarin drie gouden ringen met daarin zilveren en zwarte blokken gelijk aan een schaakbord.
Op het wapen staat een gravenkroon.

De blazoenering van het wapen was als volgt:
Gedeeld van goud en sabel, rechts gedruppeld van keel, links van goud en beladen met een klimmende wolf van het een in het ander, getongd en genageld van keel;
een schildhoofd van keel met drie ringen van goud, waarvan het binnenste geschaakt van negen stukken sabel en zilver.
Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee paarlen.

Onderliggende symboliek:
Het gemaal van het waterschap Electra werd – zonder geëigende besluitvorming “De Waterwolf” genoemd, vandaar de wolf in het wapen.
De druppels duiden op het water dat De Waterwolf wegpompt.
De 3 ringen in het schildhoofd duiden op de 3 waterschappen: Hunsingo, Westerkwartier en Reitdiep.
De naam Electra staat voor eerste elektrische gemaal in Nederland was.

Na het opgaan van het Waterschap “Electra” in het Waterschap “Noorderzijlvest” werd het wapen in 1995 buiten gebruik gesteld.

[CIP-gegevens Koninklijke Bibliotheek te ’s-Gravenhage: Hempenius, A.L.
Inventaris van het archief van het waterschap Electra (1896) 1913-1994 (1998) Groningen: Laurentius Archief & Geschiedenis: Laurentius Archief & Geschiedenis VII en Archieftoegangen waterschap Noorderzijlvest II – Bibliografie
ISBN: 978-94-90279-03-5]

___________________________________________________________

07-11-1969 Nieuwsblad van het Noorden, vrijdag
Wapen voor Electra

ELECTRA, het overkoepelend waterschap, dat via het gemaal De Waterwolf het overtollige water van een groot deel van de provincie Groningen en zelfs van ‘n deel van Drenthe in de (nu voormalige) Lauwerszee maalt, heeft onlangs een eigen wapen gekregen. 

Het is ontworpen door oud-burgemeester mr. G. A. Bontekoe, in Oosterwolde, die al heel wat gemeenten en andere openbare lichamen aan wapens hielp. Hij wordt dan ook wel eens „wapensmid” genoemd.

Het wapen van Electra is een zogenaamd „sprekend wapen”:
het „illustreert” de naam van het gemaal met in goud en zwart een wolf.
Omdat het een „waterwolf” moet zijn, werd ‘t wapen met rode en gouden waterdruppels besprenkeld.
Dat Electra een overkoepelend waterschap is met eigenlijk slechts 3 ingelanden, namelijk de waterschappen Hunsingo, Westerkwartier en Reitdiep, werd gesymboliseerd door het rode „schildhoofd”, waarin drie gouden cirkels, die van binnen zwart-wit geblokt zijn, wat op de grondverkaveling duidt.

___________________________________________________________

Reinout Douma, componist en pianist, schreef – geïnspireerd door J. M. Gaaikema – met Marlene Bakker, Groningstalig zangeres, het “Laid van de Waterwolf”.

Ik ken de toal van wotter
t Stroomt al joaren deur mie hèn
‘Lest mien dörst veur aiweg
Heur alesverslindend bestoan is mie nait vremd
Ik ken de taal van water
Het stroomt al jaren door mij heen
Het lest mijndorst voor eeuwig
Haar allesverslindend bestaan is mij niet vreemd
In dizze onderwotterwereld
doar gainain t bestoan van wis
vul k mien longen
t Wotter wait de weg vanzulf
In deze onderwaterwereld
Waar niemand het bestaan van wist
Vul ik mijn longen
Het water weet (als vanzelf) de weg
En zo binnen wie soamen
En zo glieden wie deur de tied
En zo daanzen wie mit nkander
En zo is t nooit meer n stried
En zo zijn we samen
En zo glijden we door de tijd
En zo dansen we met elkaar
En zo is het nooit meer een strijd
Binnen wie geliek
Rondom mie, wiede velden
Doar de wilde wind nog aal zingt
Verre lochten, vruchtboare klaai
Doar t wotter dankboar in meandern kin
Zijn we gelijk
Rondom mij, wijde velden
Waar de wilde wind nog altijd zingt
Verre luchten, vruchtbare klei
Waar het water dankbaar in kan meanderen.
En zo binnen wie soamen
En zo glieden wie deur de tied
En zo daanzen wie mit nkander
En zo is t nooit meer n stried
En zo zijn we samen
En zo glijden we door de tijd
En zo dansen we met elkaar
En zo is het nooit meer een strijd


“Het Lied van de Waterwolf”

___________________________________________________________

In 2020 werd ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan werd de door Gert Sennema uit Grijpskerk gemaakte windvaan geplaatst.
De plaatsing werd in verband met corona in klein comité gehouden.
De Windvaan
 (Bron: Waterschap Noorderzijlvest) 

___________________________________________________________

Naar Waterschap “Electra” en Gemaal “De Waterwolf”