13-10-1984 Nederlands Dagblad: Recensie Tentoonstelling

___________________________________________________________

13-10-1984 Nederland Dagblad, zaterdag  

Afscheidingstentoonstelling in Catharijneconvent moeite waard door A.P. Wisse 

In het Rijksmuseum Het Catharijneconvent gaat vandaag een tentoonstelling van start over „Anderhalve eeuw gereformeerden“. Een grote historische tentoonstelling, waarin de ontwikkelingen van de uit de Afscheiding voortgekomen kerken tot (bijna) vandaag in beeld worden gebracht. De tentoonstelling duurt tot 17 februari volgend jaar.

Karakteristiek voor deze tentoonstelling in het Catharijneconvent is het zeer waardevolle – originele – materiaal waarover kan worden beschikt. Dat is deze keer niet echt spectaculair. De cultuur van de kleine luyden was er een van het Woord. Maar de handschriften van De Cock (waaronder de Acte van Afscheiding) en andere negentiendeeeuwse reformatoren zijn daarom wel de moeite waard en vaak ook ontroerend. 

Ontroerend is ook het boek waarin de arrestatie en later ook de vrijlating van De Cock werd geregistreerd. Er zijn bekende schilderijen te zien, onder andere dat waarop een dienst van Afgescheidenen in de Gelderse Achterhoek staat afgebeeld en een ander waarop De Cock en zijn familie zijn te zien, geschilderd door Cornelis Douwes Teenstra (zie foto). 

Andere topstukken zijn: schilderijen van Brummelkamp en Scholte, de „deur van Kuyper”, een reconstructie van een „gereformeerde huiskamer uit de jaren dertig” en oude domineeskleding. 

Veel materiaal is in bruikleen afgestaan, onder meer door de Theologische Hogeschool (Broederweg) te Kampen. Dat betreft dan met name schilderijen van de professoren Greijdanus en K. Schilder. We zijn met deze twee theologen in de twintigste eeuw gekomen. De tentoonstelling geeft een goede indruk van de verschillende richtingen zoals die uit de Afscheiding zijn voortgekomen en zich in de loop van de tijd verder ontwikkelden. 

Verrassend

De strijd van Schilder tegen het nationaal-socialisme èn de leerstukken van Abraham Kuyper krijgt verrassend veel aandacht en wordt op objectieve wijze belicht. 

Opvallend goed wordt ook de koersverandering binnen de (syn.) Gereformeerde Kerken na de oorlog getekend. Men ziet dat die koersverandering aanvankelijk als een ‘ondergrondse beweging’ om zich heen greep, maar vanaf de jaren zestig hoe langer hoe meer in het openbaar werd nagestreefd en tenslotte welbewust geaccepteerd door de meeste gemeenten en veel meerdere vergaderingen. Boeken van prof. Kuitert, dr. Wiersinga en dr. Baarda zijn als centraal punt, naast materiaal van Okke Jager en nog anderen, tentoongesteld. Minder aandacht dan de (vrijg.) Gereformeerde Kerken krijgen de Gereformeerde Gemeenten. Volgens de heer R.P. Zijp van het Catharijneconvent heeft dat te maken met de weigerachtigheid van deze gemeenten om aan de tentoonstelling mee te werken. De reden voor de weigering is het feit dat de tentoonstelling ook ‘s zondags te zien is.

Echter, ook op andere dagen kan men in het Catharijneconvent terecht: van dinsdag tot en met vrijdag van 10-17 uur en ‘s zaterdags van 11-17 uur. Het Catharijneconvent bevindt zich aan de Nieuwe Gracht 63 in Utrecht.

De entree is ƒ 3,50 (kinderen en 65-plussers ƒ 2,00). Maar het is aan te raden het niet bij deze uitgave te laten, want door een voor deze tentoonstelling vervaardigde catalogus aan te schaffen, komt men voor tien gulden in het bezit van een prachtig boekwerk, vol waardevolle illustraties en verhelderende tekst.

___________________________________________________________

Naar het Familieportret