___________________________________________________________

27-06-1892 Leeuwarder Courant, maandag 

Onze Koninginnen in Groningen.
In ons vorig schrijven hebben we voor den storm te zachte bewoordingen gebruikt; ’t was een echt Amerikaansche cycloon, die er zijne verwoestingen heeft aangericht. Boomen zijn ontworteld;  eerepoorten, krachtig in elkaar gezet, zijn omgewaaid; vlaggen zijn spoorloos verdwenen. We zagen een vlag wapperen, die de witte baan mist, zóo , al was ze er uitgeknipt. 

De koninklijke standaard op het Regeeringshôtel heeft zich uitstekend gehouden, als was hij zich bewust van de plichten, die hij nog te vervullen had. 

De dag van heden (Vrijdag) werd te 10 uur geopend met eene aubade van bijna 5000 schoolkinderen, begeleid door 2 muziekkorpsen. Alles liep uitstekend en zeer ordelijk van stapel. De heer T. Huges, hoofd eener school, met de leiding van het lied belast, werd ten paleize genoodigd en ontving H.H. M.M’s. tevredenheid. Er zullen overwegende redenen bestaan hebben, waarom H. M. de Koningin niet op het bordes verscheen. H.H. M.M bleven voor het raam en wuifden de duizenden gelukkige kinderen toe. Het bezoek van Hare Majesteit de Koningin- Waduwe-Regentes aan het Kinderziekenhuis „W. A. Scholten” was zeer indrukwekkend. Begroet door dr. Reilingh, werd H. M. door de jongejuffrouw Ranneft een fraai bouquet aangeboden, waarna H. M. de geheele inrichting bezocht, alvorens aan ieder der patiëntjes een bloemtuiltje te hebben aangeboden. Door het 7-jarig patientje Trijntja Bennes werd op zeer ingrijpende wijze het Wien Neêrlands Bloed gezongen.

Bij het vertrek werden H. M. twee albums in rood marocco met photografische afbeeldingen van het huis aangeboden. Het bestuur ontving H. M.’s dankbetuiging. Van ganscher harte hadden we gewenscht, dat de weldoener der menschheid, de stichter dezer instelling , de eenige W. A. Scholten, dit bezoek had beleefd.

Vervolgens bracht H. M. een bezoek aan het daarnaast staand „Toevluchtsoord“, eene instelling, welke verlaten meisjes verpleegt. Bestuursleden dezer inrichting, die thans een 40-tal meijjes herbergt, zijn o. a. ds. Knottenbelt, prof. van Rhijn, prof Wildeboer, Smit. Verwelkomd in het fraai versierde gebouw door den hoogleeraar Wildeboer (voorzitter), bood de jongejuffrouw A. J. van Rhijn H. M. een bouquet aan. Met veel belangstelling werd naar de inrichting, verpleging enz. gevraagd. 

De kinderen zongen den volgenden welkomstgroet, waarvan H. M. een prachtexemplaar, door Alex. Wijngaard, calligraaf aldaar, smaakvol bewerkt, werd aangeboden. 

WELKOMSTGROET, Woorden van mevr. van Rhijn. 

Welkom, edele Vorstinne !
Welkom in deez’ blijden stond,
’t Vroolijk feestlied U ter eere
Klinke ook uit onzen mond.
Vreugde heerscht nu allerwegen,
Straalt uit ieder oog U tegen,
Nu het volk met blij gemoed
Zijn Vorstinnen hier begroet.
God behoede U , Koninginne,
Spare U voor volk en land
Met de jeugdige Vorstinne
Neêrlands hoop, ons nauw verwant.
Als zij eenmaal zal regeeren
Zal ons volk haar hoog vereeren,
Want een onverbreekbre band
Hecht Oranje aan Nederland. 

Na de kinderen zeer minzaam te hebben aangesproken, onderhield H. M. zich met ieder der dames-leden en in ’t bijzonder met de moeder van het gesticht, mej. Ufkes, H. M. betuigde Haar ingenomenheid met deze instelling en smeekte er „Gods zegen” over uit.

Een der meest belangrijke punten van het feest-programma was ontegenzeggelijk het bezoek der Vorstinnen aan de wedrennen. Groot waren de uitgaven van het onvermoeide bestuur der Harddraverij Vereeniging — men zegt van ƒ 25,000, doch groot was ook het aantal belangstellenden in deze races — men spreekt van voor ƒ 36,000 kaarten enz verkocht te hebben. Stelt de geachte lezer zich slechts twee zonnige dagen, éen vóór en éen gedurende de wedrennen, voor, dan wagen we het niet slechts bij benadering een cijfer van de menschenmassa te noemen. 

Wind en water hebben het niet gewild ! 

Te Groningen kwam het volgend telegrafisch bericht van het bestuur: „Van de tribune op het terrein der wedrennen is het dak afgewaaid. De Koninklijke loge is geheel ontredderd. Het terrein staat vol water. De wedrennen gaan niet door.” 

We vertrouwden op deze mededeeling, waarvan we u vroegtijdig kennis gaven. 

Even veranderlijk als het weder scheen ook het bestuur te worden, want later kwam er eene dépêche: „Koninginnen komen 3 uur op de renbaan. No, 6 de jachtrit en 2 extra nunimers zullen gehouden worden.” 

24-06-1892 Opening renbaan landgoed Vogelzang | Fr. Jul. von Kolkow 24-06-1892 | Groninger Beeldbank NL-GnGRA_1784_18281 | tot opgenomen in fotoalbum 1892, Koninklijke Verzamelingen 

Tot ons leedwezen kregen we deze tijding zoo laat onder de oogen, dat de baan noch per rijtuig, noch per spoor kon bereikt worden, zoodat we er weinig bijzonders van kunnen vertellen. 

Van bevriende zijde vernamen wij, dat de Vorstinnen, uit het rijtuig gestegen, de wedstrijden staande hebben gadegeslagen, welke bestonden in no. 5, waarvan de eerste prijs, f 600, behaald werd door „Excelsior“, van Wickevoort Crommelin te Heemstede, in 3 min. 9 sec ; de 2de prijs, f 200, door „Le Vaneau“, van P. v. d. Stad te Haarlem, in 3 min. 32 sec., en de 3de prijs, f 100, door „Roland“, van jhr. G. Alberda van Menkema te Groningen.

Rubriek 6: Jachtrijden voor paarden, behoorende aan en bereden door officieren van het Ned. leger.

Eerste prijs volbloed „Jarl“, van A. baron van Heemstra te Deventer. Tweede prijs volbloed „The Greek“, van J. van Lelyveld te Amersfoort.
Eerste prijs niet-volbloed „Paddy“, van K. D. Punt, ’s Hage. Tweede prijs niet-volbloed „Sweet Briar“, van H. P. van Roden te Amersfoort.
Buiten ’t programma werd nog een wedren gehouden van springpaarden, welke werd gewonnen door „Josephine” , van J. W. P. v. Hoogstraten te Arnhem.

Eene match van 2500 meter afstand tusschen „Krylaty, van Coets de Bosson en Leopold te Hilversum, en „Sador“, van W. A. Ockhorst te  Rotterdam , werd gewonnen door „Krylaty “ 

Na afloop hiervan kwamen de prijswinnaars vóór de tribune, waar H.H. M.M. zich bevonden. Naar ons is verzekerd, zijn de door H.H. M.M uitgeloofde prijzen niet uitgereikt wèl is het kostbare album door den heer H. Helder Pzn. aan H. M. de Koningin overhandigd. 

Te 5 ½ uur keerden da Vorstinnen in het Regeeriagshôtel terug, waar een uur later het derde diner gehouden werd. Genoodigden waren autoriteiten van hooger onderwijs , als: curatoren der hoogeschool, de rector-magnificus, de rector van den senaat van de studenten-vereeniging V. A. P.
Te 8 ½ uur ondernamen H.H. M.M. een grooten rijtoer door en om de stad, waar een brug van menschen herhaalde hoera’s aanhief. 

Op de Groote Markt en Vischmarkt werden muziekuitvoeringen gegeven. Onderscheidene straten waren — dank zij het schoone weder — fraai verlicht. 

Bij het laatste diner in het Regeeringshôtel hoeft de Commissaris der Koningin onder meer zijn leedwezen te kennen gegeven, dat de inrichting van het Regeeringshôtel niet toeliet H.H. M.M. vorstelijker te ontvangen en dat hij hoopte der Vorstinnen bij een volgend bezoek betere gelegenheid te kunnen aanbieden.  

H. M. de Koningin-Regentes antwoordde o.a.: ik gevoel behoefte , voor ik de provincie Groningen verlaat u hartelijk dank te zeggen voor uwe gastvrije ontvangst. Dat het ons in uwe woning aan niets zou ontbreken , daarvan was ik natuurlijk overtuigd. Wij verlaten uwe provincie en uwe woning met dankbare erkenning van alles wat voor ons werd gedaan. Met dit glas roep ik uwe provincie, onzen gastheer en gastvrouw en u allen een weigemeen gelukkig weerzien toe. 

Zaterdag morgen. Reeds vroeg verzamelde zich eene groote menigte in de straten om de Vorstinnen voor ’t laatst te zien. Want men ziet Haar nooit to dikwijls. 

Te 10.20 uur arriveerde de Vorstelijke stoet bij het paviljoen, waar de leden van den Raad, Gedup. Staten , leden der Eerste Kamer, commandanten , eerewachten, de Vorstinnen uitgeleide deden. H. M. de Koningin-Regentes sprak tot allen het volgende: Hoe vriendelijk van u, dat u hier gekomen zijt om mij in de gelegenheid te stellen afscheid van u te nemen. Ik heb hier zeer aangename dagen doorgebracht. H. M. bedankte de commandanten der eerewachten voor hun geleide en gaf haar voornemen te kennen, aan alle leden een herinneringsmedaille te doen toekomen. 

De Burgemeester dankte voor het bezoek en beval de belangen van de gemeente Groningen bij H. M. aan. De kleine Koningin reikte den Burgemeester de hand en zeide : ik dank u zeer voor het pleizier, dat ik hier genoten heb; alle menschen waren zeer lief voor mij !

Daarop werden H.H. M.M naar den trein gebracht, waar met den heer jhr. Alberda van Menkema het laatste woord bij het instappen werd gewisseld. Onder luide hoera’s vertrok de trein met de Vorstelijke personen. 

Mevr. van Panhuijs ontving van H.M. een armband met brillanten. 

Aan de armen is de som van ƒ 1200 geschonken. Het doofstommen-instituut en de ambachtsschool ontvingen belangrijke giften.
Voor de politie , muziekkorpsen van garnizoen en schutterij werd mede gezorgd, terwijl tal van kleinere giften zijn geschonken.  

Een woord van dank meenen we te moeten brengen aan de politie in ’t algemeen, aan heeren fung. commissaris en inspecteurs in ’t bijzonder. De orde werd zonder gestrenge maatregelen uitstekend gehandhaafd. De (verslaggevers hebben voor den fung. commissaris den heer Bleeker, voor de inspecteurs Greve en Koster—Hencken den warmsten dank! Gaarne doen we hierin mede. 

Nog dient vermeld , dat bij de gisteren gehouden rennen de eene Koninginne-prijs een fruitplateau (of schaal) is uitgereikt, terwijl ter wille der waarheid moet worden teruggenomen de mededeeling, dat bij de eerste ontmoeting mevrouw van Panhuijs de jeugdige Koningin met een kus zou hebben verwelkomd. 

___________________________________________________________

Naar 21 – 25 juni 1892: Verslaglegging Bezoek Koningin Wilhelmina en Emma aan Groningen
Naar Antonie Doijer, politiecommissaris