28-07-1990: Akkerbouwers voelen zich bedrogen 

___________________________________________________________
 

28-07-1990 Nieuwsblad van het Noorden, zaterdag
Akkerbouwers voelen zich bedrogen
Boeren denken aan nieuwe, grimmiger acties
Van onze verslaggevers 

TZUMMARUM — Onder de 13.000 akkerbouwers in ons land begint weer actiebereidheid te groeien. Dit voorjaar hebben ze met hun trekkerblokkades bij de overheid weliswaar 90 miljoen gulden losgeweekt, maar omdat de uitbetaling daarvan zeer moeizaam en mondjesmaat gaat, voelt de akkerbouw zich eigenlijk bedrogen.

Er gingen al stemmen op deze zomer weer massaal de weg op te gaan. maar druk oogstwerk verhindert dat. Volgens een woordvoerder is de kans groot dat de boeren straks wel weer massaal, vooral grimmiger in actie komen. “En dan gaan we niet eerder van de straat of de regering moet keiharde toezeggingen doen. We laten ons niet meer met een kluitje het net in sturen.” 

Ruim 60 procent van de graanhandelaren is bereid om de boete over te veel geproduceerd graan op een aparte rekening voor de boeren te zetten. Jans Leeuwma van het Landbouwschap verklaarde dit gisteravond op een bijeenkomst van zo’n 300 boze akkerbouwers in het Friese Tzummarum. Het betreft de medeverantwoordelgkheidsheffing, die de handelaren moeten inhouden op de prijs die ze aan de boeren betalen en die ze vervolgens afdragen aan de EG. Omdat er echter nog steeds geen verbetering in de akkerbouw zit, hebben de boeren gevraagd het geld – dit jaar zo’n 20 miljoen – opzij te zetten. 

Leeuwma greep de boerenbijeenkomst ook aan om het kabinet nog eens op zijn financiële belofte te wijzen. De regering beloofde de akkerbouwers na de trekkeracties van afgelopen lente f 90 miljoen extra steun. Het Landbouwschap vreest echter dat dit bedrag niet of slechts gedeeltelijk uitgekeerd zal worden. Aanleiding voor dat vermoeden vormt de complexiteit van de regelingen. “Akkerbouwers moeten zich in alle bochten wringen om in aanmerking te komen voor een subsidie,” aldus Leeuwma. 

De actieleiders Melle Rienks en Emile Vogels drongen opnieuw aan op het overboord zetten van de historische indeling van de standsorganisaties naar geloof. De voorkeur gaat daarbij uit naar een indeling per sector. De standsorganisaties zelf staan echter niet te springen.

zie ook pagina 15 

Boerenleider Schaap verwacht weer acties
Van een onzer verslaggevers 

LEERMENS “Een zeer verheugend bericht.” Zo noemt boeren actieleider W. Schaap uit Leermens de aankondiging dat noodlijdende boeren binnenkort op financiële steun kunnen rekenen. Schaap had minister G. Braks van Landbouw tijdens diens bezoek aan Haren op 20 juni gevraagd waarom een eerdere toezegging nog steeds niet was nagekomen. 

De antwoorden op vier andere vragen bieden de boeren volgens Schaap geen soelaas. 

Ruim 100 boze boeren beletten Braks uit Haren te vertrekken toen hij niet direct op de vragen wilde antwoorden. De boeren lieten de minister uiteindelijk gaan na de toezegging dat hij schriftelijk zou reageren. Dat gebeurde gisteren via Braks’ woordvoerder C. Gravendaal. Volgens Schaap zijn de boeren blij dat Landbouw de moeite heeft genomen voor een uitgebreide reactie. “Maar we schieten er weinig mee op. We hebben hem bijvoorbeeld gevraagd waarom de minimum garantieprijs voor fabrieksaardappelen niet is gehandhaafd. Volgens Landbouw is dat nooit beloofd. Dat is naar de letter misschien ook wel zo, maar Braks heeft vorig jaar wel een heel andere in druk gewekt en die indruk ook niet tegengesproken. We zijn nog steeds zeer teleurgesteld.”

De extra financiële steun gaat in op 1 augustus. Boeren komen gedurende vijf jaar onder voorwaarden in aanmerking voor maximaal ƒ 1050,- per hectare, als er sprake is van inkomensnadeel door de aanpassing van het gemeenschappelijk landbouwbeleid. De noodmaatregel was tijdens de acties in de winter toegezegd. Nieuwe acties jegens Braks zijn volgens Schaap niet uitgesloten. “Maar het kan ook maar zo zijn dat er niks gebeurt als de minister weer in het Noorden komt. De actiebereidheid is er wel, in Haren moesten we zelf een quotum vaststellen voor het aantal demonstranten, maar zoiets komt spontaan. We richten onze grieven voorlopig op de Tweede Kamer.” 

Volgens Schaap bestaat onder de boeren nog steeds de indruk dat het ministerie niet serieus over productiebeheersing wil spreken.

Schaap verwacht dat het boerenprotest de komende winter weer massaal de kop opsteekt. “Het protest zal zich vooral richten op de Gatt-onderhandelingen. Er is in december een afsluitende bijeenkomst van regeringsleiders in Brussel. Als de onderhandelingen voor ons niet gunstig verlopen, zullen de protesten ongekend zijn. En niet alleen van Nederlandse, Belgische en Duitse hoeren. Het protest komt uit de hele EG en van daarbuiten.” 

Volgens Schaap is de stemming onder de boeren in Midden- en Zuid-Europa tot een dieptepunt gedaald door de droogte, die de oogst vernielt. In eigen land staan de graanprijzen opnieuw onder grote druk “Braks had verwacht dat de prijs gelijk zou blijven, maar op de eerste beursnoteringen zijn ze 9 procent gedaald. Dat kunnen we ons niet permitteren.”

___________________________________________________________

Naar Boerenprotesten 1990