| ___________________________________________________________ |
30-11-1827 Overijsselsche Courant, vrijdag
Franeker, den 23 November.
Hoogstzeldzaam is het, dat het den regt verdienstelijken Man, wiens naam de billijke nakomelingschap wel gaarne in vereerende gedachtenis zal willen houden, gebeuren mag, reeds bij zijn leven, de onbenijde toewijding te ontvangen van een gedenkstuk bestemd, om de achting, door het tegenwoordig geslacht voor hem gevoed, aan de volgende roemrijk over te brengen. Een treffelijk voorbeeld daarvan levert deze stad thans op.
Meermalen was de wensch gerezen, dat ook de schilderkunst de gelaatstrekken van onzen nu bijna vier en tachtig jarigen grooten Medeburger Eise Eisinga voor de vergetelheid mogt beveiligen, gelijk zijn Planetarium zijnen naam en roem van schranderheid en kunde zal doen. Dezen wensch te vervullen dat denkbeeld op de edelste en vereerendste wijze te verwezenlijken, daarvan heeft de Hoog Wel Geboren Heer Jr. J. AEbinga van Humalda, Kommandeur van de Orde van den Nederlandschen Leeuw, Staatsraad, Lid en President der Ridderschap van Vriesland, zich een genoegen willen maken ter betooning van persoonlijke hoogachting voor den nu beroemden Grijsaard, den Dorpsgenoot en Schoolmakker zijner jeugd, en van zijne gnnstige gezindheid voor deze stad, de altijd vermaarde zetel der Vriesche kweekschool van geleerdheid en wetenschap.
Volgens het verlangen van Zijn Hoog Wel Geboren, heeft de Heer W. B. van der Kooi een Portret van Eisinga geschilderd, zijnde een levensgroot Kniestuk. De volkomenste gelijkenis des Grijsaards, in eene verheven stille houding peinzend zittende te midden van de met keurigen smaak aangebragte bijsieraden, die te gelijk’s Mans verwonderlijke kunstgewrochten, en zijne geliefkoosde sterrekundige uitspanningen herinneren, biedt den verrukten beschouwer het heerlijkst tafereel aan, hetwelk omvat wordt door een lijst; waarin de behagelijkste eenvoudigheid met schitterenden luister, op de hier welvoegelijkste wijze, in overeenstemming is gebragt, alzoo ook volgens begeerte van Zijn Hoog Wel Geboren vervaardigd door den bekwamen A. van Gruisen.
Geen opschrift geeft eene noodelooze aan duiding van naam of stand. Boven aan blinkt de enkele spreuk: “Arces Attigit Igneas“.
Dit kunstrijk kostelijk Gedenkstuk was zoo aan Eisinga en Franeker toegedacht. De Raad der Stad, waarvan de Heer Eisinga Medelid is, van het voornemen des Heeren van Humalda te voren verwittigd, was op Dingsdag den 13 dezer maand November voltallig vergaderd.
De Schilderij was reeds vooraf in de Raadzaal ter bestemde plaats aangehecht, doch met een gordijn bedekt.
Zijn Hoog Wel Geboren werd door eene Commissie afgehaald en ingeleid, en, plaats hebbende genonen, bood het Pronkstuk, dat nu ontdekt, in al zijn glans zich vertoonde, ten geschenke aan, om der Raadzaal tot een blijvend sieraad, en den grooten Man tot een duurzaam vereerend Gedenkteeken voor tijdgenoot en nakomeling te strekken, met eene korte en deftige aanspraak, die niet dan ronde Vriesche hartelijkheid en heilwenschende belangstelling ademde. Dezelve werd met de welmeenendste betuiging van erkentelijkheid, ingepaste woorden, namens den Raad, door den Heer Burgemeester beantwoord.
Vervolgens onthaalde de heer Burgemeester J. de Swart, den heer van Humalda en den geheelen Raad, ten zijnen huize, des middags op eenen keurigen maaltijd, en gaf beleefdelijk daardoor de aangename gelegenheid om, gestemd door het gevoel van eerbiedige dankbaarheid aan den edelen Vrieschen Maecenas, en van hartelijke deelneming in de bedaarde vergenoegdheid des braven Grijsaards, die dezen dag onder de gelukkigste zijns levens telde, denzelven in gulle onderlinge vrolijkheid gezellig te slijten.
| ___________________________________________________________ |
Eise Eisinga en Planetarium te Franeker