___________________________________________________________

23-07-1931 Nieuwsblad van het Noorden, donderdag

Excursie van Statenleden ter bezichtiging van eenige belangrijke uit te voeren werken in de provincie Groningen
Aan dezen tocht namen gisteren zog, goed als haast alle Statenleden deel. De leiding was aan ir. Kooper, hoofdingenieur der provincie, bijgestaan door ir. Schelling, ingenieur.
Van het Prov. bestuur namen aan den tocht deel de Commissaris en de Gedeputeerden, uitgezonderd de heer Schilthuis.
Te ruim 8 uur stonden de auto’s voor het hoofdstation gereed.

DE GROOTE KANAALWERKEN.
Van Groningen werd eerst een bezoek gebracht aan de bij Dorkwerd en Aduard in uitvoering zijnde kanaalwerken ten behoeve van den verbeterden vaarweg naar Friesland.
Bij Dorkwerd werd bezichtigd de reeds in gebruik zijnde nieuwe schutsluis in het Reitdiep, scheidende de boezems van Winschoten en van Electra, hetgeen te voren geschiedde door de schutsluis bij Wetsinge, welke laatste thans ingericht wordt tot keersluis voor geval van dijkbreuk, terwijl het tusschen beide sluizen gelegen Reitdiepspand eene aan het peilverschil beantwoordende verdieping heeft ondergaan.
De nieuwe sluis heeft een doorvaart wijdte van 8.6 M., een kolklengte van 70 M. en een drempeldiepte van 3 M. en wordt gesloten met ijzeren roldeuren, waarvan de looprail voor een deel bevestigd is aan de ophaalbruggen (1 voor rij- en 1 voor voetverkeer) over de sluishoofden.
Oostelijk van de sluis is een begin gemaakt met een nieuw kanaalvak tot de spoorlijn via Sauwerd. Westelijk van de sluis nadert een kort kanaalvak met hef brug zijne voltooiing en is aansluitend daaraan een circa 2 K.M. lang kanaalvak tot nabij Aduard zoo goed als gereed, bij welke laatste plaats mede een hefbrug¹ (In den weg Aduard-Roodehaan) hare voltooiing nadert en een nieuw kanaalvak, strekkende tot Zuidhom, ter hand is genomen.
De beide hefbruggen hebben eene doorvaartwijdte van 22 M. en een doorvaarthoogte van 4 tot (in geheven stand) 7 M. Het bewegingsmechanisme is geborgen onder de brug en in de landhoofden. Op de beide nieuw in uitvoering genomen kanaalvakken wordt het grondwerk, dat aan het baggerwerk moet voorafgaan, grootendeels door graafmachines (draglines) verricht, terwijl daarbij op één werk het grondtransport geschiedt met een onderlosser van 7 ½ M³. inhoud met tractor, beide op rupsbanden.
Wij zagen bij deze kanaalwerken, waarover wij vroeger reeds uitvoeriger schreven, graafmachines werken, Dragline geheeten, met trekemmers. De machines reden op rupsen. De kracht dezer machines is 85 p.k., de boom is 12.60 M. lang. De machine is van Amerikaansch systeem. In de Dieselmotor wordt de brandstof gespoten onder een druk van 4500 pond of 360 atm.
Deze machines worden gebruikt voor graafwerk van kanalen en voor het graven van klei voor de dijken van het kanaal. Later wordt dit land weer met zand opgespoten.
De provincie heeft hier een zeer grootsch en mooi werk onderhanden en zoodra het kanalenwerk gereed is, in combinatie met de Friesche kanalen, staat de gelegenheid open voor de groote tjalken en rivieraken om Groningen te bereiken. Nu is het altijd een sukkelperiode, vooral bij laag water.

1. 1. ¹

   Deze brug is in 2021 verwijderd; een nieuwe brug is op een andere plaats gebouwd en maakt onderdeel van de rondweg om Aduard

TE ZOUTKAMP.
Vervolgens werd gereden eerst naar Electra en vervolgens naar Zoutkamp, alwaar de bestaande binnenhaven wordt uitgebreid met een kade, lang 400 M., waarvoor 3.5 M. waterdiepte en bestemd voor stoomtrawlers, achter welke kade een circa 4.5 H.A. groot haventerrein wordt opgehoogd tot 2.5 M. bov. W.k.P., alzoo tot boven den hoogsten stand, waartoe dit deel van het Reitdiep door het gemaal van Electra kan worden opgezet.
De kade wordt voorzien van een verankerde beschoeiing, deels van beton en deels van metselwerk (beide met wapening), dragende op houten palen een damwand, welk werk reeds in gevorderden staat van uitvoering is. De kade wordt nog verlengd met eene liggelegenheid voor kleinere visschersvaartuigen, terwijl op het haventerrein nog een afslaggebouw zal worden gemaakt.
Voor we Zoutkamp binnenreden werd een kijkje genomen bij de aanslibbing in de Lauwerzee. We waren hier op Friesche bodem in Kollumerland en Nieuw-Kruisland. Vanwege het rijk worden hier aanslibbingen bevorderd door de Duitsche methode. De provincie meent de methode, welke in Sleeswijk Holstein wordt aangewend, in practijk te moeten brengen. Een deel van de uiterwaard wordt omdijkt en het binnengedeelte van greppels voorzien. Het buitenwater stroomt bij vloed over den dijk, komt tot rust en laat het opgenomen slib achter Het water stroomt door greppels naar een afvoersloot en zoo naar de zee terug. Deze methode is volgens den heer Kooper de beste tot nog toe en de resultaten van beide systemen konden de Statenleden zien. Het veld van de provincie bleek reeds begroeide plekken te hebben. Wanneer later voldoende is aangeslibd en de kosten het kunnen vergoeden zal tot inpoldering moeten worden overgegaan.
Zoutkamp is een heel lief plaatsje en het leek ons toe, dat de provincie alles doet om de zeevisscherij te bevorderen. De groote trawlers kunnen uit zee in de binnenhaven aan de te maken lange kade prachtig aanleggen en de visch ontschepen. Zoutkamp heeft naar het ons toeleek een toekomst en in dat opzicht doet ook hier de provincie een pionierswerk.

EEN NOENMAAL OP MENKEMABORG.
Van hier ging de tocht naar Uithuizen, waar een noenmaal in de mooie Menkemaborg aan de excursisten werd aangeboden. Het is ons opgevallen, dat de wegen van Groningen tot Uithuizen in een zoo uitstekenden toestand verkeeren. Bij informatie bleek ons, dat deze alle onder het beheer zijn van de provincie. Wij willen dat hier even vastleggen, voor hen die nog eens plan hebben een reisje naar Menkemaborg te maken. Het kasteel en de mooie tuin zijn een bezoek overwaard, vooral de rozentuin was nu haast op zijn mooist. De oude tuinman, de heer M. Dekkema, heeft eer van zijn werk. Wij zullen maar niet uitweiden over het kasteel en zijn prachtig interieur, wij mogen veronderstellen dat dit bekend is.

DE HAVEN VAN DELFZIJL.
Van Uithuizen ging de tocht naar Delfzijl, waar aan de haven de twee laatst gebouwde bergloodsen werden bezichtigd, welke bij gebreke van ruimte aan den kaaimuur een meer achterwaartsche ligging hebben gekregen en door middel van een hooge baan met klein spoor aangesloten zijn aan den kaaimuur met zijne hef werktuigen. Deze laatste moeten nog worden aangebracht. Deze oplossing is gekozen, omdat vermeerdering van kadelengte economisch niet verantwoord was in verband met den langen opslagduur van de in de loodsen te bergen kunstmeststoffen. Het is reeds gebleken, dat deze complete inrichting zeer voldoet. De Kamer v. K. en F., die deze materie vroeger dikwijls in behandeling had en daarover heel wat heeft gecorrespondeerd met het provinciaal bestuur, kan in deze met de provincie op goed werk terug zien in het belang van den zeehandel van het bloeiende stadje Delfzijl. Nadat nog enkele leden een kijkje langs de haven hadden genomen werd de terugtocht naar de stad aanvaard, doch de rit was maar kort. Even buiten Delfzijl werd nog de inrichting van het nieuwe uitwateringskanaal bezichtigd van Dorkwerd. Het stond niet op het programma, maar zeker is hier ook de provincie bij gebaat. De zeedijk is doorgegraven en omgelegd en daarbinnen wordt onder den dijk een uitwateringskanaal met pompstation gemaakt. Ook een reuzenwerk, dat bezichtiging overwaard is. Het is een zeer interessante en leerzame excursie geweest. Onder de Statenleden heerschte een zeer prettige geest. Uit alles bleek, dat men een goeden dag had gehad en dat de werken door de provincie uitgevoerd in uitstekende handen zijn.

___________________________________________________________

Naar Bezoekers van Electra