| ___________________________________________________________ |
05-01-1984 Nieuwsblad van het Noorden, dinsdag
Miljoenen liters water uit het Lauwersmeer gespuid
Uit het Lauwersmeer is de afgelopen nacht 29 miljoen kubieke meter water gespuid. Dat hield een daling van de waterstand van een halve meter in. Dat was ook wel nodig, omdat er sinds maandagmorgen zoveel water in de spaarbekkens was gepompt, dat de weg door de polder gisteren al onder water kwam staan. Ook de landerijen dreigden te overstromen. Kortom, het water had nog nooit zo hoog gestaan in het Lauwersmeer.
Eerder spuien was niet mogelijk omdat door de harde wind het water in de Waddenzee te hoog stond.
Lauwersmeer vergaarbak voor water uit Friesland en Groningen
Van onze verslaggever, Wim Jassies
LAUWERSOOG — „Nee, zo’n hoge waterstand hebben we hier nog nooit meegemaakt.” Adjunct-sluiswachter N. Bakker op Lauwersoog wil het water het Lauwersmeer wel uitkijken. Sinds maandagmorgen lozen twee machtige gemalen, die in Ezumazijl voor het overtollige Friese boezemwater, en de Waterwolf in Electra voor het vele, vele Groninger water op het Lauwersmeer.
En sinds die maandagmorgen stijgt het water in het grote vergaarbekken — ook dát is een functie van het Lauwersmeer — gestaag maar zeker. Maar het kan niet weg, het water, in de Waddenzee staat ook bij eb te hoog, de spuisluizen op Lauwersoog staan er mooi, maar werkeloos bij. Nederland is hier weer eens een echt waterlandje.
De combinatie van veel regen en een ongunstig staande, hard waaiende wind had tot gevolg dat de waterlozers van provinciale waterstaat op Lauwersoog niets konden uitrichten.
Bedrijfsleider J. B. Rolink van de Waterwolf met zijn indrukwekkende pompen zat zich in de loop van de woensdagmiddag ook al een beetje ongerust te maken.
Ging het wegpompen van het Groninger (en Drentse) boezemwater aanvankelijk gesmeerd, en dat wil zeggen met een capaciteit van duizend kubieke meter per minuut, onverwachte regenval had daarna tot gevolg, dat het water in de Groninger wateren niet daalde, doch sterk steeg.
Immers al die ‘automatische’ lozingen op de kanalen en de voortdurend werkende gemaaltjes overal in Groningen en Friesland bleven zoveel water richting Ezumazijl en Electra ‘aandragen’, dat de beide machtige gemalen aan het Lauwersmeerbekken dat aanbod niet snel genoeg konden verwerken.
Het water stond in de loop van de woensdag dusdanig hoog, dat men zich op het Waterschapshuis in Onderdendam al de wenkbrauwen begon te fronzen.
Aangezien de waterhoogte ‘s middags stabiel bleef, 49 a 50 plus NAP, hoefden geen maatregelen genomen te worden om de poldergemalen te laten stoppen. „Er, had nog ongeveer tien centimeter bijgekund,” legt de heer K. J. Bakker van het waterschap Hunsingo uit. „Dan hadden we moeten stoppen, het water zou dan weer over de dijkjes teruggelopen zijn de polders in”. Volgens hem is deze hoge waterstand in de kanalen sinds de afsluiting van de Lauwerszee niet meer voorgekomen.
„Voor 1970 kwam het wel vaker voor, omdat we toen een veel kleiner spaarbekken hadden, het stuk Reitdiep tussen Electra en Zoutkamp,” aldus Bakker.
Zijn naamgenoot op Lauwersoog sprak overigens gistermiddag om half vijf van „een beroerde zaak”. De hele dag was gehoopt, dat met laagwater — en dat was rond die tijd — de spuisluizen geopend zouden kunnen worden. Per kwartier zou dan 1 miljoen kuub het Lauwersmeer zijn uitgestroomd, de Waddenzee in.
“Bij een normale waterstand in het Lauwersmeer zakt het water daar per kwartier ook ongeveer vijf centimeter,” aldus Bakker. „Nu er veel meer in zit, zal dat niet zo snel gaan.”
Aanvankelijk zag het er ook naar uit, dat rond half vijf zou kunnen worden gespuid. Op dat moment echter nam de wind weer toe uit het noordwesten, het water werd weer opgestuwd.
„Een precies gelijke waterstand aan beide kanten van de sluizen,” verzucht Bakker. „Vannacht, of morgen maar eens weer kijken.”
Het vele water in het Lauwersmeer leverde overigens wél voor velen een uitstapje op. Vooral op de toeristische weg Zoutkamp-Lauwersoog was het vrij druk. Overigens moest voor het eerst in de geschiedenis van deze polder deze weg een tijdlang worden afgesloten. „Doorgaand rijverkeer gestremd” stond er op het bord aan beide kanten van de weg.
Op het laagste gedeelte van deze weg namelijk spoelde in de loop van de morgen het water de weg over, vooral als gevolg van opstuwing door de harde wind. Toen de wind iets afnam viel, zij het een smalle strook, de weg daar weer droog.
Parkeerplaatsen stonden blank, fiets- en wandelpaden liepen het water in, picknicktafels waren onbereikbaar geworden, bordjes met ‘Verboden Toegang’ stonden overbodig geworden hun werk te doen, een hek stond aan de rand van hèèl veel water — bekend was dat daar weiland onder zit.
Een prachtig gezicht, maar voor sluiswachter Bakker hoeft het niet zo nodig. Hij hoopt alleen maar op droog weer en een krimpende wind.
| ___________________________________________________________ |
Naar het Gemaal “De Waterwolf”