In bewerking
| ___________________________________________________________ |
 | Gewijd aan de nagedachtenis van AAFKE W. SMITH door Haren nagebleven echtgenoot KLAAS JZ. BEUKMA ZIJ werd geb. den 24 Nov. 1793, op Deikum te Wierhuizen : overl. den 2 Junij 1823, op Castor te Zuurdijk, HIJ verhuisde met hunne drie zonen en dochter den 27 April 1835 van Castor naar Indiana eene der ver- eenigde staten van N. Amerika; en deed hier dezen steen plaatsen gedu= rende zijn vrienden bezoek in 1846/7 |
Aafke Willems Smith, * 24-11-1793 Wierhuizen, Deikum, † 02-06-1823 Zuurdijk, huis No 7, Castor x 30-04-1816 Klaas Jans Beukma, landbouwer Eenrum (Oudedijksterweg 5, Pieterburen), boerderij “Castor” te Zuurdijk, Lafayette (Indiana), * 17-01-1789 Vierhuizen, Menneweer, ~ 25-01-1789 Vierhuizen, † 13-12-1860 Lancaster (NY, USA)
Naar Boerderij “Castor”
Ouders Klaas Jans Beukma
07-07-1827 Boedelinventaris nalatenschap Aafke Willems Smith
Bruidegom 27 bruid 22 jaar
Getuigen huwelijk: Luirt Jakobs Oosterhuizen, 58 jaar, landbouwer; Marten Reenders, 47 jaar, landbouwer; Kornelis Jakobs Wiersum, 42 jaar, kastelein; Fokke Kruizinga, 24 jaar, bakker, alle te Eenrum woonachtig, en in geen graad van Bloedverwantschap aan eenen der Echtgenooten bestaande
Ouders Aafke: Willem Kornelis Smith, landbouwer x Trienje Rembts (Meijer)
Ouders Klaas Jans: Jan Mennes (Beukema), landbouwer x Geertruida Lues (Dijkhuis)
Aangevers overlijden Aafke: Jacob Lammerts Berents Helder, 27 jaar, dagloner, wonende Zuurdijk en Olfert Hendriks Huizenga, 21 jaar, boereknegt, wonende Zuurdijk
handtekeningen huwelijksakte Beukma-Smith
Klaas Jans Beukma, ca 1845 – 1847, daguerrotype, fotograaf Henry Earle Insley (Groninger Archieven familie Nanninga) (daguerrobase.org)
Klaas Jans noemde zich Beukma, in plaats van Beukema
Zijn broer Menno noemde zich Beuckma, in plaats van Beukema
| ___________________________________________________________ |
Klaas Jans Beukma kocht op 29-01-1816 bij openbare verkoping als Klaas Beukema en met behulp van zijn aanstaande schoonvader Willem Cornelis Smit de boerderij aan Oudedijksterweg 5 te Pieterburen van Gaje Jans Klaveringa voor f 6.812, 1 stuiver en duiten.
29-01-1816 Akte van aankoop
Klaas Jans Beukma verkocht op 28-06-1819 bij openbare verkoping als Klaas Jans Beukema de boerderij aan de Oudedijksterweg 5 te Pieterburen aan Freerk Douwes Vossema, schoolmeester en landgebruiker te Kloosterburen voor f 11.655,00
28-06-1819 Akte van verkoop
Klaas Jans Beukma kocht op 24-11-1820 de Boerderij “Castor” van zijn tante Anna Luies Dijkhuis, weduwe van Marten Ædges Teenstra voor f 19.000,00. De koopsom kon geleend worden tegen 4% rente.
In de vele publicaties over Klaas Jans Beukma wordt echter als koopsom vermeld f 38.000,00.
24-11-1820 Akte aankoop “Castor”
De boerderij Castor werd op 18-07-1834 publiek verkocht, aangezien Klaas Jans als een van de eerste Groningers ging emigreren naar Noord Amerika 
De hoogste bieder op de veiling werd Freerk Jans Hekma met f 16.275,00.
Klaas Jans Beukma vond dit bedrag te laag en er werd niet gegund.
Bij de latere veiling op 14-01-1835 werd Freerk Jans Hekma de hoogste bieder met f 18.000,00.
Er was een klein verlies van f 1.000,00 op de aankoopsom, maar geen verlies van f 20.000,00.
1834 en 1835 Akten verkoop boerderij “Castor”
Op 02-04-1835 werd boeldag gehouden van de Levende Have, Boeregereedschappen en verdere roerende goederen, met als opbrengst
f 5.221,00.
Op 17-12-1825 werd de nalatenschap van Anna Lues Dijkhuis geïnventariseerd.
Aan leningen van Klaas Jans Beuckma werden genoteerd:
07-01-1820 f 5.000,00
24-11-1820 f 19.000,00 kooppenningen
24-11-1820 f 5.000,00
04-03-1821 f 2.500,00
zonder datum f 5.000,00
De vorderingen werden toegedeeld aan de echtgenote en kinderen van Professor J. A. Uilkens
Gezien een latere rechtszaak tegen en exploit aan Klaas Jans Beukma zijn de leningen bij verkoop van de boerderij “Castor” niet afgelost.
| ___________________________________________________________ |
07-07-1821 bezoek aan het Planetarium van Eisse Eisinga te Franeker
Klaas Jans Beukma was niet alleen boer, maar zeer actief in en voor de gemeenschap.
Volgens Meester J.S. van Weerden beschreef Klaas Jans Beukma 1828 namens de schoolmeester in het “Schoolmeesterrapport” het dorp Zuurdijk. Schoolmeester Derk Hoeksema was door omstandigheden verhinderd.
| ___________________________________________________________ |
Onrust in de Marne:
In 1830/1831 was er ook in “De Marne” sprake van onrust. Om de 10-daagse Veldtocht te financieren werd een “verplichte” lening uitgeschreven. Dit gaf onrust, temeer daar ook de graanprijzen slecht waren enz. enz.
Het gevoel van onbehagen en onmacht was in de gemeente Leens groot.
Het dorp Leens kreeg zelfs de bijnaam “Klein Brussel“.
Tot de fanatieke opstandigen behoorden ondermeer: Louwe Meinderts Bentema en Klaas Jans Beukma, landbouwers te Zuurdijk.
Klaas Jans Beukma was in die tijd voorzitter van de “Maatschappij ter bevordering van het Algemeen Welzijn“, afdeling Leens en secretaris van de afdeling Winsum.
Ook voor 1830 was er onrust in de Provincie Groningen over de te lage graanprijzen.
Een aan Koning willem I gericht rekest werd afgewezen. Kritiek leveren op de Koning, Koninklijk Huis, Regeringsfunctionarissen e.d. was gezien de in 1829 en 1830 ingevoerde wetgeving een hachelijke zaak.
Herman Adriani Middendorp, arts in Leens, werd als redacteur van het tijdschrift “De Ommelander” veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf. Hij wist echter uit de gevangenis te ontsnappen en vluchtte naar Duitsland en overleed in 1835?
Een geruchtmakend artikel werd op 02-05-1833 gepubliceerd: Vaarwel aan Nederland van eenige Veendammer Landverhuizers, bij hun vertrek naar Papenborg.
Na de abdicatie van Koning Willem I bleef er onvrede heersen. Kritiek leveren op Koning Willem I was zelfs na de abdicatie niet toegestaan. Marten Jans Rienks, onderwijzer, zoon van Jan Johannes Rienks uit Kloosterburen heeft hiervoor zelfs in de gevangenis gezeten wegens “Bosaardiglik hoonen en lasteren“.
___________________________________________________________
Klaas Jans Beukema deed met Jan Hendrik Aikes (organist, glazenmaker, verwer en (decoratie)(portret)schilder te Eenrum) en Gerrit Johan Frederik Cramer Baumgarten (predikant te Eenrum) onderzoek naar terpen en dijken.
Ondermeer werd onderzoek gedaan naar de plaats van de mogelijke borg “Rondenborg” te Zuurdijk.
| ___________________________________________________________ |
Op 27-04-1835 emigreerde Klaas Jans Beukma met zijn 4 kinderen naar de Verenigde Staten van Amerika en arriveert in New York op 23-07-1835
In meerdere Nederlandse kranten werd gewag gemaakt van deze eerste landverhuizing en de toestand van de landbouw.
Krantenartikelen 1835 Landverhuizing K. J. Beukma
Klaas Jans Beukma, landverhuizer van het eerste uur
| ___________________________________________________________ |
Kinderen Klaas Jans Beukma en Aafke Willems Smith
| ___________________________________________________________ |
Ouders Aafke Smith:
Willem Kornelis Smith, landbouwer Wierhuizen, * 07-11-1760 Pieterburen, ~ 09-11-1760 Pieterburen en Wierhuizen, † 17-02-1821 Wierhuizen, 60 jaar, huis No 2
Ouders Willem: Kornelis Willems Smith x Aafke Reinders (zuster van Geert Reinders, de Enter)
Aangevers overlijden Willem: Meint Gerrit Meints, 32 jaar, dagloner en Hendrik Geerts Sikkema, 34 jaar, dagloner, beide wonende Wierhuizen en buurlieden
x I Trienje Rembts Meijer, * Vierhuizen, † 17-01-1813 Wierhuizen, 55 jaar, huis No 2
DTB Pieterburen en Wierhuizen: Den 3 Novemb zijn na 3 kerkelijke voorstellen in den echten staat bevestigt de E. Willem Cornelis J. M. van Pieterburen en Trijnje Rembts J. D. van Vierhuisen
Aangevers overlijden Trienje: Tjaart Reinders, 47 jaar, schipper, wonende te Wierhuizen en Kornelis Jakobs Wiersema, 60 jaar, landbouwer, wonende te Wierhuizen, buurlieden
Aangevers overlijden Trienje Rembts: Tjaart Reinders, 47 jaar, schipper, wonende Wierhuizen en Kornelis Jakobs Wiersema, 30 jaar, landbouwer, wonende Wierhuizen
Graf kerkhof Wierhuizen B 7-1; zie sybolts blz 249
x II 15-09-1814 Eenrum Trienje Jans, koopmansche, winkeliersche, ~ 30-08-1761 Westeremden, † 09-03-1830 Wierhuizen, 68 jaar, huis No 17
Trienje huwde op 08-11-1789 te Pieterburen en Wierhuizen met de weduwnaar Jacob Eisses (van Kampen)
Ouders Trienje Jans: Jan Klaassen (Weerd), landbouwer x Elje Roelfs
Bruidegom II 53 jaar Bruid II 53 jaar
Getuigen huwelijk II: Eisse Jakobs van Kampen, 40 jaar landbouwer, wonende Warfhuizen; Klaas Harkes Bos, 44 jaar, landbouwer, wonende te Wierhuizen; Jan Folkerts van der Berg, 50 jaar, landbouwer, wonende te Wierhuizen; Abel Aljes Bothuis, 48 jaar, schoenmaker, wonende te Winsum
Aangevers overlijden Trienje: Harm Jans Bulthuis, 34 jaar en Folkert Bijlsema, 31 jaar, beide dagloners en wonende te Wierhuizen, buurlieden
___________________________________________________________
Kinderen Smith-Meijer:
- ? Cornelis, ~ 05-05-1785 Wierhuizen
- Rembt Willems, ~ 20-08-1786 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1786: Rembt soon van Willem Cornelis, en Trijntje Rembts, E.L. te Wierhuisen, gedoopt den 20 dito obiit
- Neeltje Willems Smit, ~ 08-06-1788 Pieterburen, † 29-06-1866 Kloosterburen, 78 jaar x Ipe Klasens Borgman, landbouwer “Oud-Bocum” te Kloosterburen, * Kloosterburen, † 05-01-1830 Kloosterburen, 43 jaar
Ouders Neeltje: Willem Kornelis Smit x Trientje Remts
Hun zoon: Cornelis Ipes Borgman heeft in 1850 een reis naar de Verenigde Staten gemaakt om zijn broers Remmert en Evert Borgman, alsmede zijn oom Klaas Jans Beukma
Tijdens deze reis “ontdekte” hij de Eagle Plough en liet enige exemplaren naar Kloosterburen verschepen. Het reisverslag werd in 1854 gepubliceerd
Later heeft C. J. Borgman nog meer ploegen geïmporteerd.
Deze ploeg, hier ten lande genoemd “de Arendploeg” viel in de smaak bij de Groninger boeren en werd massaal door de Groninger smeden nagemaakt.
C.J. Borgman heeft met zijn “Arendploeg” veel publiciteit gehad, maar kreeg in eerste niet de eer die hem toekwam.
Jan Zijlma noteert in zijn boek “De Marne”:
1851: De eerste Amerikaanse arendploeg door C. Borgman, destijds wonende op Bochum onder Kloosterburen, alhier ingevoerd.
Zie: C.J. Borgman en de “Arendploeg”
Naar Cornelis Ipes, Evert Ipes Remmert Ipes en Klaas Ipes Borgman
Arendploeg – Eagle Plow ca 1850
- Rembt Willems , ~ 17-01-1790 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1790: Rembt soon van Willem Cornelis, en Trijntje Rembts, E.L. te Wierhuisen, gedoopt den 17 Januarij
- Aafke Willems Smith, * 24-11-1793 Wierhuizen, Deikum, † 02-06-1823 Zuurdijk, huis No 7, Castor x 30-04-1816 Klaas Jans Beukma, landbouwer Eenrum, Castor, * 17-01-1789 Vierhuizen, Menneweer, ~ 25-01-1789 Vierhuizen, † 13-12-1860 Lancaster (NY, USA)
- Remke Willems, ~ 20-04-1800 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1800: Den 20 April Remke V. Willem Cornelis M. Trijnje Remts,
x II 15-09-1814 Pieterburen Trienje Jans, koopmansche
Ommelander Geslachten blz 224
graf no B 13-2 Wierhuizen
Bruidegom 53 bruid 53 jaar, bruid weduwe van Jakob Eisses
Getuigen huwelijk: Eisse Jakobs van Kampen, 40 jaar, landbouwer, wonende Warfhuizen; Klaas Harkes Bos, 44 jaar, landbouwer, wonende Wierhuizen; Jan Folkerts van der Borg, 50 jaar, landbouwer, wonende Wierhuizen; Abel Aljes Bothuis, 48 jaar, schoenmaker, wonende Winsum
Ouders bruidgom: Kornelis Willems x Aafke Reinders
Ouders bruid: Jan Klaassen x Elje Roelfs
| ___________________________________________________________ |
Grootouders Aafke Willems Smith:
Cornelis Willems, smid te Pieterburen x 30-12-1759 Pieterburen en Wierhuizen Aafke Reinders, begraven 31-03-1772 Pieterburen
Ommelander Geslachten blz 250 III.6.4.
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1759: Decb 9 16 23 Kornelis Willems J.M. te Petersburen en Aafke Reinders J.D. van Bedum hier in den echt verbonden op zondach den 30 Decb 1759
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1772: den 31 dito is begraven de Huisvr van Cornelis Willems Aafke Reinders genaamt, nalatende man en twee zoons
Aafke Reinders (grafnr 03 en 04 kerkhof Pieterburen)
Aafke Reinders is de zuster van Geert Reinders. Geert Reinders (De Enter) ligt begraven bij de NH kerk Winsum.
| ___________________________________________________________ |
Kinderen Willems-Reinders:
- Willem Kornelis, * 07-11-1760, ~ 09-11-1760 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1760: Willem Zoon van Kornellis Willems en Aafke Reinders echtell te Petersburen geboren den 7 gedoopt den 9 Novb.
- Reinder Kornelis, * 16-12-1761, ~20-12-1761 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1761: Reinder Zoon van Kornellis Willems en Aafke Reinders echtell te Petersburen geboren den 16 gedoopt den 20 December
- Jan Kornelis, * 19-09-1764, ~ 22-09-1764 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1764: Jan Zoon van Kornellis Willems en Aafke Reinders echtell te Petersburen geboren den 19 gedoopt den 22 September
- Hike Kornelis, * 15-12-1766, ~21-12-1766 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1766: Hike Dochter van Kornellis Willems en Aafke Reinders echtell te Petersburen geboren den 15 gedoopt den 21 December
- Jan Kornelis, * 06-09-1768, ~ 11-09-1768 Pieterburen en Wierhuizen
DTB Pieterburen en Wierhuizen 1768: Willem Zoon van Kornellis Willems en Aafke Reinders echtell te Petersburen geboren den 6 gedoopt den 11 Septb.
| ___________________________________________________________ |
Overgrootouders Aafke:
Reinder Geerts, * Wetsinge, korenmolenaar x 1736 Hyke Roelfs, * Bedum
Kinderen Geerts-Roelfs:
- Geert Reinders, secretaris zijlvest, * 19-04-1737 Bedum, ~ 21-04-1737 Bedum, † 04-02-1815 Bellingeweer, 78 jaar
grondlegger immunologie | De Enter | zie proefschrift dr L.H. Bruins
x I 25-12-1757 Zuidhorn Angenietje Klaassen/Claassen, * 1732 Hoogemeeden, Zuidhorn, † 21-04-1785 Klein Garnwerd
huwelijkscontract 08-12-1757 getuigen:
Bruidegomszijde: Reinder Geerts, vader; Jan Jacobs Tempel, grootvader; Jan Willems, voogd, Cornellis Geerts, voogd;
Bruidszijde: Claas Eltes, vader; Stijntje duurts, moeder; Eite Clasen, broer; Duirt Clasen, broer; Jacob Duirts, oom
x II 26-02-1786 Bellingeweer Geertje(n) Pieters, * 1742 Tijum, † 1802 (weduwe Albert Isebrants/Isebrants; 10-04-1773 DTB Baflo)
- Aafke Reinders, ~ 18-10-1739 Bedum, begraven 31-03-1772 Pieterburen x 30-12-1759 Pieterburen Kornellis Willems (Smit), smid te Pieterburen, * 1718? Pieterburen, begraven 02-07-1806 of 1787? Vierhuizen
| ___________________________________________________________ |
Ouders Klaas Jans Beukma
Kinderen Klaas Jans Beukma en Aafke Willems Smith
Onderzoek “Rondenborg”
24-11-1820 Akte aankoop “Castor”
1828 Schoolmeesterrapport Zuurdijk
1834 en 1835 Akten verkoop boerderij “Castor”
1835 Klaas Jans Beukma, emigrant van het eerste uur
C.J. Borgman en de “Arendploeg”